۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ی‌ش' به 'ی‌ش'
جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ش' به 'ی‌ش') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
ابن رشد در سراسر سدههای میانه و نیز در دوران رنسانس اروپا پیش از هر چیز بهعنوان شارح بزرگ نوشتههای [[ارسطو]] مشهور بوده است و این عنوان بهحق به وی داده شده است. وی را میتوان یکی از بزرگترین مفسران آثار [[ارسطو]] در همه دورانها بشمار آورد. شهرت و نفوذ تفاسیر و شرحهای او بر نوشتههای [[ارسطو]] تا بدان حد رسیده بود که در سدههای میانه شعاری در اینباره معروف شده بود که میگفت: «طبیعت تفسیرشده از سوی [[ارسطو]] و ارسطوی تفسیرشده از سوی ابن رشد». ابن رشد افزون بر تفسیرها و شرحهای خود بر آثار [[ارسطو]]، دارای نوشتههای مستقلی است که هریک از ارزش ویژه فلسفی و پژوهشی برخوردار است<ref>ر.ک: خراسانی، شرفالدین، ص560</ref>. | ابن رشد در سراسر سدههای میانه و نیز در دوران رنسانس اروپا پیش از هر چیز بهعنوان شارح بزرگ نوشتههای [[ارسطو]] مشهور بوده است و این عنوان بهحق به وی داده شده است. وی را میتوان یکی از بزرگترین مفسران آثار [[ارسطو]] در همه دورانها بشمار آورد. شهرت و نفوذ تفاسیر و شرحهای او بر نوشتههای [[ارسطو]] تا بدان حد رسیده بود که در سدههای میانه شعاری در اینباره معروف شده بود که میگفت: «طبیعت تفسیرشده از سوی [[ارسطو]] و ارسطوی تفسیرشده از سوی ابن رشد». ابن رشد افزون بر تفسیرها و شرحهای خود بر آثار [[ارسطو]]، دارای نوشتههای مستقلی است که هریک از ارزش ویژه فلسفی و پژوهشی برخوردار است<ref>ر.ک: خراسانی، شرفالدین، ص560</ref>. | ||
| | ||
شرحهای ابن رشد بر آثار [[ارسطو]] به سه دسته تقسیم | شرحهای ابن رشد بر آثار [[ارسطو]] به سه دسته تقسیم می‌شوند: شرحهای مفصل و بزرگ که «تفسیر» یا «شرح» نامیده می‌شوند، شرحهای متوسط موسوم به «تلخیص» و خلاصههای نوشتههای [[ارسطو]] که «جامع» و در جمع «جوامع» نام دارند. شیوه کار ابن رشد در خلاصهها یا «جوامع» چنین است که وی در آنها همیشه از سوی خود سخن میگوید؛ درحالیکه عقاید و نظریات ارسطو را بیان میکند و در این رهگذر از نوشتههای دیگر وی برای توضیح و تکمیل متن در دست، بهره میگیرد و از خودش نیز مطالبی بر آنها میافزاید<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
«جوامع كتب أرسطوطاليس في الطبيعيات و الإلهيات»، خلاصههایی از کتب «درباره طبیعت» و متافیزیک [[ارسطو]]<nowiki/>ست. همه آن نوشتهها در مجموعهای زیر عنوان رسائل ابن رشد میان سالهای 1946-1947م، در حیدرآباد دکن چاپ و منتشر شد که این عناوین را در بر دارد: السماع الطبيعي، السماء و العالم، الكون و الفساد، الآثار العلوية، كتاب النفس و مابعدالطبيعة<ref>ر.ک: همان، ص563-562؛ مقدمه محققین، ص8-5</ref>. | «جوامع كتب أرسطوطاليس في الطبيعيات و الإلهيات»، خلاصههایی از کتب «درباره طبیعت» و متافیزیک [[ارسطو]]<nowiki/>ست. همه آن نوشتهها در مجموعهای زیر عنوان رسائل ابن رشد میان سالهای 1946-1947م، در حیدرآباد دکن چاپ و منتشر شد که این عناوین را در بر دارد: السماع الطبيعي، السماء و العالم، الكون و الفساد، الآثار العلوية، كتاب النفس و مابعدالطبيعة<ref>ر.ک: همان، ص563-562؛ مقدمه محققین، ص8-5</ref>. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
وی همچنین در رابطه با فلسفه اولی معتقد است: روشهای تعلیم مورد استفاده در فلسفه اولی، همان روشهای تعالیم بهکاررفته در سایر علوم است، اما انواع براهین بهکاررفته بیشتر است.<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>. | وی همچنین در رابطه با فلسفه اولی معتقد است: روشهای تعلیم مورد استفاده در فلسفه اولی، همان روشهای تعالیم بهکاررفته در سایر علوم است، اما انواع براهین بهکاررفته بیشتر است.<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>. | ||
وی در ابتدای مقاله سوم، به موضوع جوهر و لواحق آن میپردازد. جوهر در معانی مختلفی بهکار میرود که مشهورترین و معروفترین آنها به چیزی گفته | وی در ابتدای مقاله سوم، به موضوع جوهر و لواحق آن میپردازد. جوهر در معانی مختلفی بهکار میرود که مشهورترین و معروفترین آنها به چیزی گفته می‌شود که در موضوعی نباشد و محمول بر موضوعی هم نباشد؛ مانند اشخاص انسان، حیوان، گیاه، ستارگان و سنگ<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>. | ||
نویسنده از آنجا که در این اثر بنای بر اختصار داشته، برخی مباحث را به کتب دیگرش ارجاع داده است؛ بهعنوان مثال در بحث متقدم و متأخر، پس از اشاره به پنجگونه تقدم زمانی، رتبی، شرفی، طبعی و سببی، توضیح هریک از این اقسام را به کتاب مقولات خود ارجاع میدهد<ref>ر.ک: همان، ص55-54</ref>. | نویسنده از آنجا که در این اثر بنای بر اختصار داشته، برخی مباحث را به کتب دیگرش ارجاع داده است؛ بهعنوان مثال در بحث متقدم و متأخر، پس از اشاره به پنجگونه تقدم زمانی، رتبی، شرفی، طبعی و سببی، توضیح هریک از این اقسام را به کتاب مقولات خود ارجاع میدهد<ref>ر.ک: همان، ص55-54</ref>. | ||
در انتهای رساله، بخشی با عنوان ضمیمه آمده که در آن نصیحتهای بزرگانی چون افلاطون، سقراط، بزرجمهر و داود(ع) درباره سیاست و اخلاق ذکر شده است. از داود(ع) چنین میخوانیم: برای دنیا کار میکنید، درحالیکه بدون اینکه بدانید [ظاهرا بدون اینکه کاری بکنید] در دنیا روزی داده | در انتهای رساله، بخشی با عنوان ضمیمه آمده که در آن نصیحتهای بزرگانی چون افلاطون، سقراط، بزرجمهر و داود(ع) درباره سیاست و اخلاق ذکر شده است. از داود(ع) چنین میخوانیم: برای دنیا کار میکنید، درحالیکه بدون اینکه بدانید [ظاهرا بدون اینکه کاری بکنید] در دنیا روزی داده می‌شوید و برای آخرت کاری نمیکنید، درحالیکه در آخرت جز برای عمل روزی داده نخواهید شد<ref>ر.ک: همان، ص177</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||