فرهنگنامه تطبیقی نامهای قدیم و جدید مکانهای جغرافیای ایران و نواحی مجاور
فرهنگنامه تطبیقی نامهای قدیم و جدید مکانهای جغرافیای ایران و نواحی مجاور | |
---|---|
پدیدآوران | چکنگی، علیرضا (نویسنده) |
ناشر | آستان قدس رضوی، بنياد پژوهشهای اسلامى |
مکان نشر | مشهد مقدس - ایران |
سال نشر | 1385 ش |
چاپ | 2 |
شابک | 964-444-905-3 |
موضوع | ایران - جغرافیای تاریخی
شهرها و شهرستانها - ایران نامهای جغرافیایی - ایران |
زبان | فارسی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | DSR 6 /چ8ف4 |
فرهنگنامه تطبيقى نامهاى قديم و جديد مكانهاى جغرافياى ايران و نواحى مجاور اثر عليرضا چكنگى است كه صورتهاى كهن و جديد و نگارشهاى مختلف اسامى مكانهاى جغرافيايى ايران و مناطق همجوار (شهرها و نواحى مهم مسكونى و گاه عوامل طبيعى) را در اين مجموعه فراهم آورده است.
ساختار
مطالب كتاب در دو بخش، براساس حروف الفبا به گونهاى تطبيقى تنظيم شده است. در بخش اول, نامهاى جغرافيايى از قديم به جديد و در بخش دوم از جديد به قديم در قالب جدول سامان يافتهاند.
گزارش محتوا
نام گزينى مكانهاى جغرافيايى، پيش از هر چيز، برخاسته از عوامل طبيعى، اقتصادى و شخصى است و پس از آن، انگيزههاى سياسى و شرايط فرهنگى، در تغيير و تحول اين نامها نقش داشتهاند. در اين ميان، تحولات زيان فارسى، چه در فرايند طبيعى و پيشروانهى خود و چه در شرايط غير طبيعى و خاص، به ويژه در شرايط چيرگى و تأثيرگزارى فرهنگها و زبانهاى مهاجم، سبب تغيير و تبديل در ساختار و تركيب واژهها، اصطلاحات، اصوات و حروف خاص زبان فارسى شده، و به دنبال آن، نام مكانها جغرافيايى و آبادىها و شهرها نيز آورده شده است. گذشته از اين، تحريفها و اشتباهات نسخهنويسان در ثبت و ضبط نامها، در متون و منابع، به ويژه توسط غير ايرانىها، در پيدايى نگارشهاى مختلف نام شهرها و آبادىهاى اين سرزمين و نواحى مجاور آن نقشى مؤثر داشته است. اين فرهنگنامه بر آن است تا با اشاره به صورتهاى قديم و كنونى و نگارشهاى مختلف هر نام، كه در منابع متعدد آمدهاست، خوانندگان را با تبديلات اين اسامى آشنا سازد.
در جدول بخش نخست، در مقابل نام قديم و جديد هر محل جغرافيايى، مأخذ و شماره صفحه، عرض و طول جغرافيايى، ارتفاع از سطح دريا و استان و كشور آن محل ذكر شده است. در جدول بخش دوم ابتدا اسامى جديد آمده، سپس صورتهاى مختلف نام قديم آن محل در منابع مختلف، و آن گاه عرض و طول جغرافيايى، ارتفاع از سطح دريا و استان و كشور مربوطه درج شده است. در پايان بخش دوم فهرست مأخذى كه اسامى كتاب از آنها استخراج شده به طبع رسيده است. كتاب با تعدادى نقشه جغرافيايى به پايان مىرسد.
منابع مقاله
برگرفته از سايت آفتاب