في رحاب أهل‌البيت(ع): أفضلية الإمام علي(ع) علی الصحابة: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'جهانیاهل' به 'جهانی اهل')
    جز (جایگزینی متن - 'مى‏' به 'مى‌‏')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | تصویر =NUR57209J1.jpg
    | تصویر =NUR57209J1.jpg
    | عنوان =أفضلية الإمام علي عليه السلام علي الصحابة  
    | عنوان =أفضلية الإمام علي عليه‌السلام علي الصحابة  
    | عنوان‌های دیگر =
    | عنوان‌های دیگر =
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[حصيني موسوي، عبدالرحيم]] (نویسنده)
    [[حصینی موسوی، سید عبدالرحیم]] (نویسنده)


    [[مجمع جهانی اهل بيت عليهم‌السلام. گروه پژوهش و پاسخ به شبهات]] (نویسنده)
    [[مجمع جهانی اهل‌بیت علیهم‌السلام، گروه پژوهش و پاسخ به شبهات]] (نویسنده)
    | زبان = عربي 
    | زبان = عربی
    | کد کنگره =‏
    | کد کنگره =‏
    | موضوع =اسلام - مسايل متفرقه  
    | موضوع =اسلام - مسايل متفرقه  


    علي بن ابي طالب (ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - فضايل - احاديث  
    علي بن ابي طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - فضايل - احاديث  


    | ناشر = مجمع جهانی اهل بيت عليهم‌السلام. مرکز چاپ و نشر  
    | ناشر = مجمع جهانی اهل‌بيت عليهم‌السلام. مرکز چاپ و نشر  
    | مکان نشر =ايران - قم   
    | مکان نشر =ايران - قم   


    خط ۲۱: خط ۲۱:
    | شابک =964-8686-62-9  
    | شابک =964-8686-62-9  
    | تعداد جلد =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =57209
    | کتابخوان همراه نور =57209
    | کد پدیدآور =
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پس از =
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}
    }}
    {{کاربردهای دیگر|صحابه (ابهام زدایی)}}


    '''في رحاب أهل‌البيت(ع): أفضلية الإمام علي(ع) علی الصحابة'''، بیست‌ودومین جلد از مجموعه کتابچه‌هایى است در چهل مجلد که موضوعات مختلف کلامى، فقهى، تاریخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. [[حصینی موسوی، سید عبدالرحیم|سید عبدالرحیم موسوى]] و یک گروه تحقیقى، تدوین و تنظیم این مجموعه را به انجام رسانده‌اند.


    '''في رحاب أهل‌البيت(ع): أفضلية الإمام علي(ع) علی الصحابة'''، بیست‌ودومین جلد از مجموعه کتابچه‌هایى است در چهل مجلد که موضوعات مختلف کلامى، فقهى، تاریخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سید عبدالرحیم موسوى و یک گروه تحقیقى، تدوین و تنظیم این مجموعه را به انجام رسانده‌اند.
    اثر حاضر، مباحث مربوط به افضلیت [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] بر سایر صحابه را در خود جای داده است.
     
    اثر حاضر، مباحث مربوط به افضلیت حضرت علی(ع) بر سایر صحابه را در خود جای داده است.


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    خط ۳۸: خط ۳۹:
    در مقدمه گروه تحقیق و تدوین، به موضوع کتاب و اهمیت آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: كلمة المجمع، ص7-‌9</ref>.
    در مقدمه گروه تحقیق و تدوین، به موضوع کتاب و اهمیت آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: كلمة المجمع، ص7-‌9</ref>.


    در مقدمه، به این نکته اشاره گردیده است که دلایل شرعی برای ابراز افضلیت امام علی(ع) بر سایر صحابه، بسیار زیاد بوده که شامل تلاش پیامبر(ص) و کلام صادرشده از ایشان در علی(ع) و نیز نزول بسیاری از آیاتی که دربردارنده مناقب آن حضرت هستند، از جمله آنها می‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ص11</ref>.
    در مقدمه، به این نکته اشاره گردیده است که دلایل شرعی برای ابراز افضلیت [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] بر سایر صحابه، بسیار زیاد بوده که شامل تلاش پیامبر(ص) و کلام صادرشده از ایشان در [[امام على(ع)|علی(ع)]] و نیز نزول بسیاری از آیاتی که دربردارنده مناقب آن حضرت هستند، از جمله آنها می‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ص11</ref>.


    موضوع افضلیت امام علی(ع)، در پنج امر زیر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است:
    موضوع افضلیت [[امام على(ع)|امام علی(ع)]]، در پنج امر زیر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است:
    در امر نخست، به بررسی جلوه‌های شخصیتی ایشان از جنبه‌های زیر، پرداخته شده است:
    در امر نخست، به بررسی جلوه‌های شخصیتی ایشان از جنبه‌های زیر، پرداخته شده است:
    # علمی: امام علی(ع)، اعلم صحابه بوده و درجه علمی وی، به جایی رسیده بود که پیامبر(ص) فرمودند: «أنا مدينة العلم و علي بابها» (من شهر علم هستم و علی دروازه آن) و این کلامی است که پیامبر(ص)، فقط در وصف ایشان فرمودند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص12</ref>.
    # علمی: [[امام على(ع)|امام علی(ع)]]، اعلم صحابه بوده و درجه علمی وی، به جایی رسیده بود که پیامبر(ص) فرمودند: «أنا مدينة العلم و علي بابها» (من شهر علم هستم و [[امام على(ع)|علی]] دروازه آن) و این کلامی است که پیامبر(ص)، فقط در وصف ایشان فرمودند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص12</ref>.
    # ایمانی: پیرامون جنبه ایمانی آن حضرت، به برخی از آیاتی که در شأن ایشان نازل شده، اشاره گردیده است که از جمله آنها، عبارتند از آیه 29 سوره فتح: '''تَرَاهُمْ رُكَّعاً سُجَّداً''' (آنان را در رکوع و سجود مى‏بینى). خود آن حضرت نیز در این‌باره فرموده‌اند: «أسلمت قبل إسلام الناس و صليت قبل صلاتهم» (پیش از اسلام آوردن دیگران، اسلام آورده و پیش از نماز خواندن آنان، نماز خواندم) <ref>ر.ک: همان، ص15-‌16</ref>.
    # ایمانی: پیرامون جنبه ایمانی آن حضرت، به برخی از آیاتی که در شأن ایشان نازل شده، اشاره گردیده است که از جمله آنها، عبارتند از آیه 29 سوره فتح: '''تَرَاهُمْ رُكَّعاً سُجَّداً''' (آنان را در رکوع و سجود می‌بینى). خود آن حضرت نیز در این‌باره فرموده‌اند: «أسلمت قبل إسلام الناس و صليت قبل صلاتهم» (پیش از اسلام آوردن دیگران، اسلام آورده و پیش از نماز خواندن آنان، نماز خواندم)<ref>ر.ک: همان، ص15-‌16</ref>.
    # جهادی: پیرامون بیان جنبه جهادی شخصیت حضرت علی(ع)، به این نکته اشاره شده است که اثبات این امر، از واضحات و بدیهیات بوده و بدون اختلاف در میان تمامی مسلمانان و نیز نزد بسیاری از غیر مسلمانان، حضرت علی(ع)، شجاع‌ترین صحابه بعد از پیامبر(ص) و مجاهدترین ایشان بود<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>.
    # جهادی: پیرامون بیان جنبه جهادی شخصیت [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]]، به این نکته اشاره شده است که اثبات این امر، از واضحات و بدیهیات بوده و بدون اختلاف در میان تمامی مسلمانان و نیز نزد بسیاری از غیر مسلمانان، [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]]، شجاع‌ترین صحابه بعد از پیامبر(ص) و مجاهدترین ایشان بود<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>.
    # سلوکی و اخلاقی: در این‌باره، به برخی از آیات قرآن کریم اشاره شده است که از جمله آنها، می‌توان از آیه 207 سوره بقره: '''وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاةِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ''' (و از میان مردم کسى است که جان خود را براى طلب خشنودى خدا مى‏فروشد و خدا نسبت به [این] بندگان مهربان است) و آیه 8 و 9 سوره انسان: '''وَ يطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ يتِيماً وَ أَسِيراً إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لاَ نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَ لاَ شُكُوراً''' (و به [پاس] دوستى [خدا]، بینوا و یتیم و اسیر را خوراک مى‏دادند؛ ما براى خشنودى خداست که به شما مى‏خورانیم و پاداش و سپاسى از شما نمى‏خواهیم) نام برد<ref>ر.ک: همان، ص24-‌26</ref>.
    # سلوکی و اخلاقی: در این‌باره، به برخی از آیات قرآن کریم اشاره شده است که از جمله آنها، می‌توان از آیه 207 سوره بقره: '''وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاةِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ''' (و از میان مردم کسى است که جان خود را براى طلب خشنودى خدا مى‌‏فروشد و خدا نسبت به [این] بندگان مهربان است) و آیه 8 و 9 سوره انسان: '''وَ يطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ يتِيماً وَ أَسِيراً إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لاَ نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَ لاَ شُكُوراً''' (و به [پاس] دوستى [خدا]، بینوا و یتیم و اسیر را خوراک می‌‏دادند؛ ما براى خشنودى خداست که به شما می‌خورانیم و پاداش و سپاسى از شما نمی‌خواهیم) نام برد<ref>ر.ک: همان، ص24-‌26</ref>.


    در امر دوم، به بررسی آیاتی پرداخته شده است که فقط در حق امام علی(ع) نازل شده و در حق دیگری، چنین اتفاقی نیفتاده است. از جمله این آیات، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
    در امر دوم، به بررسی آیاتی پرداخته شده است که فقط در حق [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] نازل شده و در حق دیگری، چنین اتفاقی نیفتاده است. از جمله این آیات، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
    # آیه 23 سوره شوری: '''قُلْ لاَ أَسْأَلُكُمْ عَلَيهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى''' (بگو به‌ازاى آن [رسالت] پاداشى از شما خواستار نیستم، مگر دوستى درباره خویشاوندان) <ref>ر.ک: همان، ص37</ref>.
    # آیه 23 سوره شوری: '''قُلْ لاَ أَسْأَلُكُمْ عَلَيهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى''' (بگو به‌ازاى آن [رسالت] پاداشى از شما خواستار نیستم، مگر دوستى درباره خویشاوندان)<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>.
    # آیه 55 سوره مائده: '''إِنَّمَا وَلِيكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَ يؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ هُمْ رَاكِعُونَ‌» (ولى شما، تنها خدا و پیامبر اوست و کسانى که ایمان آورده‏اند؛ همان کسانى که نماز برپا مى‏دارند و در حال رکوع زکات مى‏دهند)<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>.
    # آیه 55 سوره مائده: '''إِنَّمَا وَلِيكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَ يؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ هُمْ رَاكِعُونَ‌» (ولى شما، تنها خدا و پیامبر اوست و کسانى که ایمان آورده‏‌اند؛ همان کسانى که نماز برپا می‌‏دارند و در حال رکوع زکات می‌‏دهند)<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>.'''
    # آیه 67 سوره مائده: '''يا أَيهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيكَ مِنْ رَبِّكَ''' (اى پیامبر، آنچه از جانب پروردگارت به‌سوى تو نازل شده، ابلاغ کن) <ref>ر.ک: همان، ص39</ref>.
    # آیه 67 سوره مائده: '''يا أَيهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيكَ مِنْ رَبِّكَ''' (اى پیامبر، آنچه از جانب پروردگارت به‌سوى تو نازل شده، ابلاغ کن)<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>.


    در امر سوم، به برخی از روایات و تصریحاتی که از طریق اهل سنت روایت شده و دلالت و تأکید بر افضیلت حضرت علی(ع) بر سایر صحابه دارد، اشاره شده است. از جمله این روایات، روایتی است که زمخشری به اسناد خود از پیامبر(ص) نقل نموده که فرمودند: «فاطمة مهجة قلبي و ابناها ثمرة فؤادي و بعلها نور بصري و الأئمه من ولدها أمناء ربي حبل ممدود بینه و بین خلقه من اعتصم بهم نجی و من تخلف عنهم هوی» (فاطمه عصاره و خون قلب من است و پسران وی میوه‌ی دل من می‌باشند و همسرش نور چشم من است و امامان از فرزندان فاطمه امین‌های خدای من هستند؛ آنان طناب آویخته بین خدا و مردم می‌باشند؛ هرکس به آنان چنگ آویزد، نجات می‌یابد و هرکس از آنان رو گرداند، سقوط خواهد نمود) <ref>ر.ک: همان، ص51</ref>.
    در امر سوم، به برخی از روایات و تصریحاتی که از طریق اهل سنت روایت شده و دلالت و تأکید بر افضیلت [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] بر سایر صحابه دارد، اشاره شده است. از جمله این روایات، روایتی است که زمخشری به اسناد خود از پیامبر(ص) نقل نموده که فرمودند: «فاطمة مهجة قلبي و ابناها ثمرة فؤادي و بعلها نور بصري و الأئمه من ولدها أمناء ربي حبل ممدود بینه و بین خلقه من اعتصم بهم نجی و من تخلف عنهم هوی» (فاطمه عصاره و خون قلب من است و پسران وی میوه‌ی دل من می‌باشند و همسرش نور چشم من است و امامان از فرزندان فاطمه امین‌های خدای من هستند؛ آنان طناب آویخته بین خدا و مردم می‌باشند؛ هرکس به آنان چنگ آویزد، نجات می‌یابد و هرکس از آنان رو گرداند، سقوط خواهد نمود)<ref>ر.ک: همان، ص51</ref>.


    در چهارمین امر، به بیان برخی از تصریحاتی که از جانب برخی از صحابه از جمله ابوبکر، عمر، عثمان، ابن عباس، ابن مسعود، عدی بن حاتم، ابوسعید خدری، عایشه، عطاء، سعید بن مسیب، معاویة بن ابی‌سفیان، سعید بن غفله و ابن عمر، مبنی بر افضلیت امام علی(ع) بر سایرین، وجود دارد، پرداخته شده است. از جمله این تصریحات، کلامی است از عایشه مبنی بر اینکه علی(ع)، عالم‌ترین مردم به سنت پیامبر(ص) بوده است<ref>ر.ک: همان، ص63</ref>.
    در چهارمین امر، به بیان برخی از تصریحاتی که از جانب برخی از صحابه از جمله ابوبکر، عمر، عثمان، ابن عباس، ابن مسعود، عدی بن حاتم، ابوسعید خدری، عایشه، عطاء، سعید بن مسیب، معاویة بن ابی‌سفیان، سعید بن غفله و ابن عمر، مبنی بر افضلیت [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] بر سایرین، وجود دارد، پرداخته شده است. از جمله این تصریحات، کلامی است از عایشه مبنی بر اینکه [[امام على(ع)|علی(ع)]]، عالم‌ترین مردم به سنت پیامبر(ص) بوده است<ref>ر.ک: همان، ص63</ref>.


    در آخرین امر، به بررسی ممیزات و اموری پرداخته شده است که امام علی(ع) را از دیگر صحابه، متمایز ساخته و باعث افضلیت وی، بر آنها شده است<ref>ر.ک: همان، ص65-‌83</ref>.
    در آخرین امر، به بررسی ممیزات و اموری پرداخته شده است که [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] را از دیگر صحابه، متمایز ساخته و باعث افضلیت وی، بر آنها شده است<ref>ر.ک: همان، ص65-‌83</ref>.


    نتیجه و خلاصه مباحث کتاب، در انتهای آن آمده است<ref>ر.ک: همان، ص84</ref>.
    نتیجه و خلاصه مباحث کتاب، در انتهای آن آمده است<ref>ر.ک: همان، ص84</ref>.
    خط ۶۴: خط ۶۵:


    ==پانویس ==
    ==پانویس ==
    <references />
    <references/>


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    خط ۷۲: خط ۷۳:


    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    [[الرجعة]]
    [[سیره معصومان علیهم‌السلام]]
    [[الإمام المهدي عليه‌السلام في روايات أهل السنة]]
    [[المهدوية عند أهل‌البیت علیهم‌السلام (طبع جدید)]]
    [[الشفاعة (بهبهانی)]]


    [[شبهة الغلو (بهبهانی)]]


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[البداء في القرآن الكريم]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
     
    [[رؤية الله بين التنزيه و التشبيه]]
     
    [[الغدير (حائری)]]
     
    [[في رحاب أهل‌البيت(ع): صيانة القرآن الكريم من التحريف]]
     
    [[في رحاب أهل‌البيت(ع): نظرية عدالة الصحابة]]
     
    [[في رحاب أهل‌البيت(ع): علم الأئمة الاثني‌عشر(ع) بالغيب]]
     
    [[في رحاب أهل‌البيت(ع): الإمامة و النص]]
     
    [[في رحاب أهل‌البيت(ع): التوسل]]


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[في رحاب أهل‌البيت(ع): أسطورة تحريف القرآن]]


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[في رحاب أهل‌البيت(ع): العصمة في النبوة و الإمامة]]


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[في رحاب أهل‌البيت(ع): الإمام المهدي في روايات أهل السنة (طبع ثانی)]]


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
     
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:آپلود آبان(98)]]
    [[رده:کلیات]]
    [[رده:آثار کلی درباره اسلام، آثار کلی – آثار اختصاصی]]
    [[رده:امام علی(ع)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۲۵

    أفضلية الإمام علي عليه‌السلام علي الصحابة
    في رحاب أهل‌البيت(ع): أفضلية الإمام علي(ع) علی الصحابة
    پدیدآورانحصینی موسوی، سید عبدالرحیم (نویسنده) مجمع جهانی اهل‌بیت علیهم‌السلام، گروه پژوهش و پاسخ به شبهات (نویسنده)
    ناشرمجمع جهانی اهل‌بيت عليهم‌السلام. مرکز چاپ و نشر
    مکان نشرايران - قم
    سال نشر1426ق ,
    چاپ2
    شابک964-8686-62-9
    موضوعاسلام - مسايل متفرقه علي بن ابي طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - فضايل - احاديث
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    في رحاب أهل‌البيت(ع): أفضلية الإمام علي(ع) علی الصحابة، بیست‌ودومین جلد از مجموعه کتابچه‌هایى است در چهل مجلد که موضوعات مختلف کلامى، فقهى، تاریخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سید عبدالرحیم موسوى و یک گروه تحقیقى، تدوین و تنظیم این مجموعه را به انجام رسانده‌اند.

    اثر حاضر، مباحث مربوط به افضلیت حضرت علی(ع) بر سایر صحابه را در خود جای داده است.

    ساختار

    کتاب با مقدمه گروه تحقیق و تدوین (كلمة المجمع)، آغاز گردیده و مطالب در یک مقدمه و پنج امر، سامان‌دهی شده است.

    گزارش محتوا

    در مقدمه گروه تحقیق و تدوین، به موضوع کتاب و اهمیت آن، اشاره شده است[۱].

    در مقدمه، به این نکته اشاره گردیده است که دلایل شرعی برای ابراز افضلیت امام علی(ع) بر سایر صحابه، بسیار زیاد بوده که شامل تلاش پیامبر(ص) و کلام صادرشده از ایشان در علی(ع) و نیز نزول بسیاری از آیاتی که دربردارنده مناقب آن حضرت هستند، از جمله آنها می‌باشد[۲].

    موضوع افضلیت امام علی(ع)، در پنج امر زیر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: در امر نخست، به بررسی جلوه‌های شخصیتی ایشان از جنبه‌های زیر، پرداخته شده است:

    1. علمی: امام علی(ع)، اعلم صحابه بوده و درجه علمی وی، به جایی رسیده بود که پیامبر(ص) فرمودند: «أنا مدينة العلم و علي بابها» (من شهر علم هستم و علی دروازه آن) و این کلامی است که پیامبر(ص)، فقط در وصف ایشان فرمودند[۳].
    2. ایمانی: پیرامون جنبه ایمانی آن حضرت، به برخی از آیاتی که در شأن ایشان نازل شده، اشاره گردیده است که از جمله آنها، عبارتند از آیه 29 سوره فتح: تَرَاهُمْ رُكَّعاً سُجَّداً (آنان را در رکوع و سجود می‌بینى). خود آن حضرت نیز در این‌باره فرموده‌اند: «أسلمت قبل إسلام الناس و صليت قبل صلاتهم» (پیش از اسلام آوردن دیگران، اسلام آورده و پیش از نماز خواندن آنان، نماز خواندم)[۴].
    3. جهادی: پیرامون بیان جنبه جهادی شخصیت حضرت علی(ع)، به این نکته اشاره شده است که اثبات این امر، از واضحات و بدیهیات بوده و بدون اختلاف در میان تمامی مسلمانان و نیز نزد بسیاری از غیر مسلمانان، حضرت علی(ع)، شجاع‌ترین صحابه بعد از پیامبر(ص) و مجاهدترین ایشان بود[۵].
    4. سلوکی و اخلاقی: در این‌باره، به برخی از آیات قرآن کریم اشاره شده است که از جمله آنها، می‌توان از آیه 207 سوره بقره: وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاةِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ (و از میان مردم کسى است که جان خود را براى طلب خشنودى خدا مى‌‏فروشد و خدا نسبت به [این] بندگان مهربان است) و آیه 8 و 9 سوره انسان: وَ يطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ يتِيماً وَ أَسِيراً إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لاَ نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَ لاَ شُكُوراً (و به [پاس] دوستى [خدا]، بینوا و یتیم و اسیر را خوراک می‌‏دادند؛ ما براى خشنودى خداست که به شما می‌خورانیم و پاداش و سپاسى از شما نمی‌خواهیم) نام برد[۶].

    در امر دوم، به بررسی آیاتی پرداخته شده است که فقط در حق امام علی(ع) نازل شده و در حق دیگری، چنین اتفاقی نیفتاده است. از جمله این آیات، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

    1. آیه 23 سوره شوری: قُلْ لاَ أَسْأَلُكُمْ عَلَيهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى (بگو به‌ازاى آن [رسالت] پاداشى از شما خواستار نیستم، مگر دوستى درباره خویشاوندان)[۷].
    2. آیه 55 سوره مائده: إِنَّمَا وَلِيكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَ يؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ هُمْ رَاكِعُونَ‌» (ولى شما، تنها خدا و پیامبر اوست و کسانى که ایمان آورده‏‌اند؛ همان کسانى که نماز برپا می‌‏دارند و در حال رکوع زکات می‌‏دهند)[۸].
    3. آیه 67 سوره مائده: يا أَيهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيكَ مِنْ رَبِّكَ (اى پیامبر، آنچه از جانب پروردگارت به‌سوى تو نازل شده، ابلاغ کن)[۹].

    در امر سوم، به برخی از روایات و تصریحاتی که از طریق اهل سنت روایت شده و دلالت و تأکید بر افضیلت حضرت علی(ع) بر سایر صحابه دارد، اشاره شده است. از جمله این روایات، روایتی است که زمخشری به اسناد خود از پیامبر(ص) نقل نموده که فرمودند: «فاطمة مهجة قلبي و ابناها ثمرة فؤادي و بعلها نور بصري و الأئمه من ولدها أمناء ربي حبل ممدود بینه و بین خلقه من اعتصم بهم نجی و من تخلف عنهم هوی» (فاطمه عصاره و خون قلب من است و پسران وی میوه‌ی دل من می‌باشند و همسرش نور چشم من است و امامان از فرزندان فاطمه امین‌های خدای من هستند؛ آنان طناب آویخته بین خدا و مردم می‌باشند؛ هرکس به آنان چنگ آویزد، نجات می‌یابد و هرکس از آنان رو گرداند، سقوط خواهد نمود)[۱۰].

    در چهارمین امر، به بیان برخی از تصریحاتی که از جانب برخی از صحابه از جمله ابوبکر، عمر، عثمان، ابن عباس، ابن مسعود، عدی بن حاتم، ابوسعید خدری، عایشه، عطاء، سعید بن مسیب، معاویة بن ابی‌سفیان، سعید بن غفله و ابن عمر، مبنی بر افضلیت امام علی(ع) بر سایرین، وجود دارد، پرداخته شده است. از جمله این تصریحات، کلامی است از عایشه مبنی بر اینکه علی(ع)، عالم‌ترین مردم به سنت پیامبر(ص) بوده است[۱۱].

    در آخرین امر، به بررسی ممیزات و اموری پرداخته شده است که امام علی(ع) را از دیگر صحابه، متمایز ساخته و باعث افضلیت وی، بر آنها شده است[۱۲].

    نتیجه و خلاصه مباحث کتاب، در انتهای آن آمده است[۱۳].

    وضعیت کتاب

    فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها به ذکر منابع پرداخته شده است.

    پانویس

    1. ر.ک: كلمة المجمع، ص7-‌9
    2. ر.ک: مقدمه، ص11
    3. ر.ک: متن کتاب، ص12
    4. ر.ک: همان، ص15-‌16
    5. ر.ک: همان، ص20
    6. ر.ک: همان، ص24-‌26
    7. ر.ک: همان، ص37
    8. ر.ک: همان، ص38
    9. ر.ک: همان، ص39
    10. ر.ک: همان، ص51
    11. ر.ک: همان، ص63
    12. ر.ک: همان، ص65-‌83
    13. ر.ک: همان، ص84

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها