مدرس رضوی، محمدتقی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۴

مدرس رضوی، محمدتقی

نام	مدرس رضوی، محمدتقی
نام‌های دیگر	مدرس، محمدتقی رضوی، محمدتقی مدرس رضوی خراسانی، سید محمدتقی
نام پدر	میرزا محمدباقر
متولد	۲۸ اسفند ۱۲۷۴ش برابر با 1314ق
محل تولد	مشهد
رحلت	۲۸ آبان ۱۳۶۵ش
اساتید	میرزا عبدالجواد ادیب نیشابورى آقا بزرگ حكیم
برخی آثار	اساس الاقتباس تاریخ بخارا تنسوخ‌نامه ایلخانی حديقة الحقيقة و شريعة الطريقة
کد مؤلف	AUTHORCODE08455AUTHORCODE

برای دیگر کاربردها، مدرس (ابهام زدایی) را ببینید.

سید محمدتقى مدرس رضوى (1274-1365ش)، محقق، نویسنده، مصحح، استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی (معقول و منقول)، کسب منصب تدریس آستان قدس رضوی، تدریس در مدرسه عالی سپهسالار، استاد ممتاز دانشگاه تهران، تدریس در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

ولادت

او در سال ۲۸ اسفند ۱۲۷۴ش برابر با 1314ق در مشهد مقدس چشم به جهان گشود. پدرش میرزا محمدباقر یکى از علماى بزرگ خراسان و مدرس آستان قدسى رضوى و صاحب تألیفات زیادى بود.

تحصیلات

محمدتقى تا سن پنج سالگى نزد پدرش درس مى‌خواند، سپس به مکتب‌خانه رفت و قرآن، کتاب «صد کلمه» از امام على(ع) و ترجمه آن، صرف، نحو، و جامع المقدمات را که جزء کتب درسى آن زمان بود، فراگرفت و آن‌گاه پدرش او را در مدرسه «رحیمیه» ثبت نام کرد و پس از امتحان، او را به کلاس چهارم پذیرفتند.

محمدتقى در حالى که کلاس چهارم، پنجم و ششم را مى‌خواند، در کلاس‌هاى پایین‌تر تدریس هم مى‌نمود و در غیاب معلمان، کلاس‌هاى درس فارسى و صرف و نحو را به خوبى و شایستگى اداره مى‌کرد.

وى با خواندن کلاس هفتم، وارد حوزه علمیه شد و کتاب‌هاى مغنى، مطول، شرح منظومه و بیست مقاله را نزد میرزا عبدالجواد ادیب نیشابورى آموخت.

او با تشویق پدرش، به آموختن ریاضیات شامل، جبر، هندسه و مقابله پرداخت.

او «تحریر اقلیدس» و «مجسطى» و كتب ریاضى قدیم و «شرح لمعه» در فقه و «قوانین» در اصول را نزد پدر خواند. سپس از محضر آقا بزرگ حكیم استفاده نمود و «شرح هدایة» و «شرح اشارات» را نزد او خواند.

آنگاه مدتى از درس خارج فقه و اصول آیت‌اللَّه قمى و آیت‌اللَّه آقا میرزا محمد آقازاده استفاده كرد. در 1298 ش به تهران آمد و از محضر آقا سید محمد تنكابنى و آقا میرزا محمدطاهر تنكابنى بهره برد.

او همچنین زبان فرانسه نیز آموخت و براى تکمیل تحصیلات خود عازم تهران شد. وى بعد از طى مراحلى در مدرسه «البانس فرانسه» در تهران ثبت نام کرد و زبان فرانسه و مکالمه آن را تکمیل نمود و به مشهد عزیمت کرد. با درگذشت پدرش در سال 1342ق، مسئولیت امرار معاش خانواده به عهده وى محول شد و مدتى بعد او را به جاى پدرش در آستان قدس رضوى منصوب نمودند و او تدریس طلاب علوم دینى آستان را بر عهده گرفت و امور آموزشى مدرسه عالى سپهسالار «مدرسه عالى شهید مطهر فعلى» را به او محول نمودند.

وى بعدها به عنوان معلم و ناظم مدرسه عالى سپهسالار منصوب شد، علاوه بر این در دارالفنون، مدرسه علمیه معرفت و شرافت نیز تدریس مى‌کرد.

در سال 1317 به سمت مدیر داخلى و استادى دانشکده علوم معقول و منقول منصوب گردید و حدود دو سال با علامه دهخدا براى تنظیم لغت‌نامه همکارى داشت.

در سال 1326 مدیریت دانشکده ادبیات دانشگاه تهران را پذیرفت و در این سمت فعالیت داشت، تا این‌که در سال 1344ش بازنشسته شد. پس از دو سال، مجددا او را به دانشکده الهیات دعوت کردند، اما به علت بیمارى نتوانست بیش از دو سال در این دانشکده تدریس نماید، بدین جهت تدریس را رها کرد.

وفات

وی در ۲۸ آبان ۱۳۶۵ش در سن ۹۱ سالگی درگذشت.

آثار

المعجم فى معاییر اشعار العجم
تاریخ بخارا
تصحیح اساس الاقتباس خواجه نصیر طوسى
حدیقه الحقیقه از سنائى
تعلیقات حدیقه الحقیقه
احوال و آثار خواجه نصیر طوسى
تصحیح دیوان انورى
تصحیح دیوان سید حسن غزنوى
تصحیح دیوان سنائى غزنوى
ترجمه میزان الحکمه از عبدالرحمن خازنى
مثنوى‌هاى حکیم سنائى
رساله آثار علیوى
مجمل التواریخ
تنسوخ‌نامه ایلخانى
تاریخ مشهد رضوى(ع)
تاریخ رجال خراسان
شجره طیبه
کارنامه بلخ
بیست باب اسطرلاب خواجه نصیر

منابع مقاله

داستان‌هاى کودکى بزرگان جلد 4.

وابسته‌ها

اساس الاقتباس

تاریخ بخارا

تنسوخ‌نامه ایلخانی

حديقة الحقيقة و شريعة الطريقة

دیوان انوری (ویرایش جدید)

دیوان حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی

مشهد در آغاز قرن چهارده خورشیدی مشهور به گزارش مکتب شاهپور

احوال و آثار خواجه نصیرالدین طوسی

العلامه الخواجه نصیرالدین طوسی حیاته و آثاره

دیوان سیدحسن غزنوی ملقب به اشرف

شجره طیبه در انساب سلسله سادات علویه رضویه

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
 [[پرونده:NUR08455.jpg|بندانگشتی|مدرس رضوی، محمدتقی]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|مدرس رضوی، محمدتقی
+! نام!! data-type="authorName" |مدرس رضوی، محمدتقی
 |-
-|نام های دیگر
+|نام‌های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'| مدرس، محمدتقی
+| data-type="authorOtherNames" | مدرس، محمدتقی
 رضوی، محمدتقی
@@ خط ۱۳: / خط ۱۳: @@
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |میرزا محمدباقر
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|1274 هـ.ش
+| data-type="authorbirthDate" |۲۸ اسفند ۱۲۷۴ش برابر با 1314ق
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |مشهد
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|1365 هـ.ش
+| data-type="authorDeathDate" |۲۸ آبان ۱۳۶۵ش
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |[[میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری|میرزا عبدالجواد ادیب نیشابورى]]
+[[آقا بزرگ حكیم]]
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|[[مشهد در آغاز قرن چهارده خورشیدی مشهور به گزارش مکتب شاهپور]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+| data-type="authorWritings" |[[اساس الاقتباس]]
-|-class='articleCode'
+[[تاریخ بخارا]]
-|کد مولف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE8455AUTHORCODE
+[[تنسوخ‌نامه ایلخانی]]
+[[حديقة الحقيقة و شريعة الطريقة]]
+|- class="articleCode"
+|کد مؤلف
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE08455AUTHORCODE
 |}
 </div>
+{{کاربردهای دیگر|مدرس (ابهام زدایی)}}
+'''سید محمدتقى مدرس رضوى''' (1274-1365ش)، محقق، نویسنده، مصحح، استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی (معقول و منقول)، کسب منصب تدریس آستان قدس رضوی، تدریس در مدرسه عالی سپهسالار، استاد ممتاز دانشگاه تهران، تدریس در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران
-«محمدتقى مدرس رضوى» در سال 1314ق در مشهد مقدس چشم به جهان گشود. پدرش يكى از علماى بزرگ خراسان و مدرس آستان قدسى رضوى و صاحب تاليفات زيادى بود.
+== ولادت ==
+او در سال ۲۸ اسفند ۱۲۷۴ش برابر با 1314ق در مشهد مقدس چشم به جهان گشود. پدرش میرزا محمدباقر یکى از علماى بزرگ خراسان و مدرس آستان قدسى رضوى و صاحب تألیفات زیادى بود.
-محمدتقى تا سن پنج سالگى نزد پدرش درس مى‌خواند، سپس به مكتب‌خانه رفت و قرآن، كتاب «صد كلمه» از [[امام على(ع)]] و ترجمه آن، صرف، نحو، و جامع المقدمات را كه جزء كتب درسى آن زمان بود، فراگرفت و آن‌گاه پدرش او را در مدرسه «رحيميه» ثبت نام كرد و پس از امتحان، او را به كلاس چهارم پذيرفتند.
-محمدتقى در حالى كه كلاس چهارم، پنجم و ششم را مى‌خواند، در كلاس‌هاى پايين‌تر تدريس هم مى‌نمود و در غياب معلمان، كلاس‌هاى درس فارسى و صرف و نحو را به خوبى و شايستگى اداره مى‌كرد.
-وى با خواندن كلاس هفتم، وارد حوزه علميه شد و كتاب‌هاى مغنى، مطول، شرح منظومه و بيست مقاله را نزد ميرزا عبدالجواد اديب نيشابورى آموخت.
-او با تشويق پدرش، به آموختن رياضيات شامل، جبر، هندسه و مقابله پرداخت و سپس به فراگيرى كتاب‌هاى اقليدس، تشريح الافلاك، خلاصة الحساب، شرح لمعه و قوانين مشغول گشت. او همچنين زبان فرانسه نيز آموخت و براى تكميل تحصيلات خود عازم تهران شد. وى بعد از طى مراحلى در مدرسه «البانس فرانسه» در تهران ثبت نام كرد و زبان فرانسه و مكالمه آن را تكميل نمود و به مشهد عزيمت كرد. با درگذشت پدرش در سال 1342ق، مسئوليت امرار معاش خانواده به عهده وى محول شد و مدتى بعد او را به جاى پدرش در آستان قدس رضوى منصوب نمودند و او تدريس طلاب علوم دينى آستان را بر عهده گرفت و امور آموزشى مدرسه عالى سپهسالار «مدرسه عالى شهيد مطهر فعلى» را به او محول نمودند.
-وى بعدها به عنوان معلم و ناظم مدرسه عالى سپهسالار منصوب شد، علاوه بر اين در دارالفنون، مدرسه علميه معرفت و شرافت نيز تدريس مى‌كرد.
-در سال 1317 به سمت مدير داخلى و استادى دانشكده علوم معقول و منقول منصوب گرديد و حدود دو سال با علامه دهخدا براى تنظيم لغت‌نامه همكارى داشت.
-در سال 1326 مديريت دانشكده ادبيات دانشگاه تهران را پذيرفت و در اين سمت فعاليت داشت، تا اين‌كه در سال 1344ش بازنشسته شد. پس از دو سال، مجددا او را به دانشكده الهيات دعوت كردند، اما به علت بيمارى نتوانست بيش از دو سال در اين دانشكده تدريس نمايد، بدين جهت تدريس را رها كرد.
-== آثار: ==
-- المعجم فى معايير اشعار العجم
-- تاريخ بخارا
-- تصحيح اساس الاقتباس [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصير طوسى]]
-- حديقه الحقيقه از سنائى
-- تعليقات حديقه الحقيقه
-- احوال و آثار [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصير طوسى]]
-- تصحيح ديوان انورى
-- تصحيح ديوان سيد حسن غزنوى
+== تحصیلات ==
+محمدتقى تا سن پنج سالگى نزد پدرش درس مى‌خواند، سپس به مکتب‌خانه رفت و قرآن، کتاب «صد کلمه» از [[امام على(ع)]] و ترجمه آن، صرف، نحو، و جامع المقدمات را که جزء کتب درسى آن زمان بود، فراگرفت و آن‌گاه پدرش او را در مدرسه «رحیمیه» ثبت نام کرد و پس از امتحان، او را به کلاس چهارم پذیرفتند.
-- تصحيح ديوان سنائى غزنوى
+محمدتقى در حالى که کلاس چهارم، پنجم و ششم را مى‌خواند، در کلاس‌هاى پایین‌تر تدریس هم مى‌نمود و در غیاب معلمان، کلاس‌هاى درس فارسى و صرف و نحو را به خوبى و شایستگى اداره مى‌کرد.
-- ترجمه ميزان الحكمه از عبدالرحمن خازنى
+وى با خواندن کلاس هفتم، وارد حوزه علمیه شد و کتاب‌هاى [[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب|مغنى]]، [[المطول|مطول]]، شرح منظومه و بیست مقاله را نزد [[میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری|میرزا عبدالجواد ادیب نیشابورى]] آموخت.
-- مثنوى‌هاى حكيم سنائى
+او با تشویق پدرش، به آموختن ریاضیات شامل، جبر، هندسه و مقابله پرداخت.
-- رساله آثار عليوى
+او «تحریر اقلیدس» و «مجسطى» و كتب ریاضى قدیم و «شرح لمعه» در فقه و «قوانین» در اصول را نزد پدر خواند. سپس از محضر [[آقا بزرگ حكیم]] استفاده نمود و «شرح هدایة» و «شرح اشارات» را نزد او خواند.
-- مجمل التواريخ
+آنگاه مدتى از درس خارج فقه و اصول [[آیت‌اللَّه قمى]] و آیت‌اللَّه آقا [[میرزا محمد آقازاده]] استفاده كرد. در 1298 ش به تهران آمد و از محضر آقا [[تنکابنی، سید محمد|سید محمد تنكابنى]] و آقا [[میرزا محمدطاهر تنكابنى]] بهره برد.
-- تنسوخ‌نامه ايلخانى
+او همچنین زبان فرانسه نیز آموخت و براى تکمیل تحصیلات خود عازم تهران شد. وى بعد از طى مراحلى در مدرسه «البانس فرانسه» در تهران ثبت نام کرد و زبان فرانسه و مکالمه آن را تکمیل نمود و به مشهد عزیمت کرد. با درگذشت پدرش در سال 1342ق، مسئولیت امرار معاش خانواده به عهده وى محول شد و مدتى بعد او را به جاى پدرش در آستان قدس رضوى منصوب نمودند و او تدریس طلاب علوم دینى آستان را بر عهده گرفت و امور آموزشى مدرسه عالى سپهسالار «مدرسه عالى شهید مطهر فعلى» را به او محول نمودند.
-- تاريخ مشهد رضوى(ع)
+وى بعدها به عنوان معلم و ناظم مدرسه عالى سپهسالار منصوب شد، علاوه بر این در دارالفنون، مدرسه علمیه معرفت و شرافت نیز تدریس مى‌کرد.
-- تاريخ رجال خراسان
+در سال 1317 به سمت مدیر داخلى و استادى دانشکده علوم معقول و منقول منصوب گردید و حدود دو سال با علامه دهخدا براى تنظیم لغت‌نامه همکارى داشت.
-- شجره طيبه
+در سال 1326 مدیریت دانشکده ادبیات دانشگاه تهران را پذیرفت و در این سمت فعالیت داشت، تا این‌که در سال 1344ش بازنشسته شد. پس از دو سال، مجددا او را به دانشکده الهیات دعوت کردند، اما به علت بیمارى نتوانست بیش از دو سال در این دانشکده تدریس نماید، بدین جهت تدریس را رها کرد.
-- كارنامه بلخ
+== وفات ==
+وی در ۲۸ آبان ۱۳۶۵ش در سن ۹۱ سالگی درگذشت.
-- بيست باب اسطرلاب خواجه نصير
+== آثار==
+{{ستون-شروع|2}}
-== منابع مقاله: ==
+#المعجم فى معاییر اشعار العجم
+#تاریخ بخارا
+#تصحیح اساس الاقتباس [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصیر طوسى]]
+#حدیقه الحقیقه از سنائى
+#تعلیقات حدیقه الحقیقه
+#احوال و آثار [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصیر طوسى]]
+#تصحیح دیوان انورى
+#تصحیح دیوان سید حسن غزنوى
+#تصحیح دیوان سنائى غزنوى
+#ترجمه میزان الحکمه از عبدالرحمن خازنى
+#مثنوى‌هاى حکیم سنائى
+#رساله آثار علیوى
+#مجمل التواریخ
+#تنسوخ‌نامه ایلخانى
+#تاریخ مشهد رضوى(ع)
+#تاریخ رجال خراسان
+#شجره طیبه
+#کارنامه بلخ
+#بیست باب اسطرلاب خواجه نصیر
+{{پایان}}
+== منابع مقاله==
+داستان‌هاى کودکى بزرگان جلد 4.
-داستان‌هاى كودكى بزرگان جلد 4.
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
-== وابسته‌ها ==
+[[اساس الاقتباس]]
-[[اساس الاقتباس]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مصحح
-[[تاریخ بخارا]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مصحح
+[[تاریخ بخارا]]
-[[دیوان انوری]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مصحح
+[[تنسوخ‌نامه ایلخانی]]
-[[دیوان حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: گردآورنده
+[[حديقة الحقيقة و شريعة الطريقة]]
-[[تنسوخ نامه ایلخانی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مصحح
+[[دیوان انوری (ویرایش جدید)]]
-[[حدیقة الحقیقة و شریعة الطریقة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: تصحیح و تحشیه
+[[دیوان حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی]]
-[[مشهد در آغاز قرن چهارده خورشیدی مشهور به گزارش مکتب شاهپور]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[مشهد در آغاز قرن چهارده خورشیدی مشهور به گزارش مکتب شاهپور]]
-[[احوال و آثار خواجه نصیر الدین طوسی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[احوال و آثار خواجه نصیرالدین طوسی]]
-[[العلامه الخواجه نصيرالدين طوسي حياته و آثاره]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[العلامه الخواجه نصيرالدين طوسي حياته و آثاره|العلامه الخواجه نصیرالدین طوسی حیاته و آثاره]]
-[[ دیوان سید حسن غزنوی ملقب به اشرف]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مصحح
+[[دیوان سیدحسن غزنوی ملقب به اشرف]]
-[[شجره طيبه در انساب سلسله سادات علويه رضويه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: تصحيح و تنظيم
+[[شجره طيبه در انساب سلسله سادات علويه رضويه|شجره طیبه در انساب سلسله سادات علویه رضویه]]
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:استادان دانشگاه]]
+[[رده:مرداد(1400)]]
+[[رده:نویسندگان]]