مصباح الهدی في شرح العروة الوثقی
| نام کتاب | مصباح الهدی في شرح العروة الوثقی |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | العروه الوثقی |
| پدیدآورندگان | یزدی، محمد کاظم بن عبدالعظیم (نويسنده)
آملی، محمدتقی (شارح) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 183/5 /ی4 ع4022 1343 |
| موضوع | فقه جعفری - قرن 14
یزدی، محمد کاظم بن عبدالعظیم، 1247؟ - 1338؟ق. العروه الوثقی - نقد و تفسیر |
| ناشر | مؤلف |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1384 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE418AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
«مصباح الهدى في شرح العروة الوثقى» شرحى است از آيت‌الله محمد تقى آملى، بر كتاب عروة الوثقى تاليف سيد كاظم طباطبائى يزدى، در دوازده جلد، در واقع يك دوره فقه از ابتداى طهارت تا پايان كتاب حج مى باشد.
ايشان در اين شرح به ذكر مدارك مسائل و اقوال و اخبار مناسب مباحث كتاب عروه، همچنين تنقيح مباحث اصولى آن پرداخته است.
ساختار كتاب
كتاب به روش فقه استدلالى و با استناد به آيات، روايات و با بهره‌گيرى از ديدگاه فقهاى اماميه در دوازده جزء از طهارت تا بحث حج در 12 جلد ادامه يافته است.
گزارش محتوا
جلد اول پيرامون احكام آب‌ها و اقسام آنها مى باشد. نگارنده در اين قسمت به احكام آب مضاف، آب جارى، آب راكد، آب كر، آب باران، آب چاه و آب مشكوك به نجاست اشاره نموده و احكام آب مستعمل (مورد استفاده) را نيز بيان مى‌نمايد.
آن گاه به احكام نجاسات پرداخته و نجاست بول، غائط، منى، مردار، سگ، خوك، كافر، شراب، عصير عنبى، آب جو و عرق شتر نجاست‌خوار و عرق جنب از حرام را مورد تجزيه و تحليل قرار داده و ادله نجاست آنها را بررسى مى‌كند.
در ادامه نگارنده به بحث درباره احكام مربوط به كيفيت پاك كردن اشياى نجس پرداخته و حكم ملاقات شىء نجس با شىء پاك و تطهير آن را بازگو نموده و ادله شرعى مربوط به آنها را نيز ذكر مى‌نمايد.
در جلد دوم از اين مجموعه فقهى ادامه مباحث مربوط به طهارت و نجاست مطرح شده و شرايط كسب طهارت در نماز و مكان و لباس نمازگزار و وجوب ازاله نجاست از اين دو موضع بيان شده است.
احكام نماز خواندن در مساجد، معابد يهوديان و كليسياى مسيحيان احكام لمس قرآن كريم و تربت امام حسين(ع) و احكام مربوط به موارد بخشيده شده نجاست در لباس نمازگزار از ديگر مباحث ارائه شده در اين بخش از كتاب مى‌باشد.
در بخش ديگرى از كتاب، احكام مطهِّرات بيان شده و شرايط مطهر بودن (پاك‌كننده بودن) آب مورد بحث و بررسى فقهى قرار گرفته و فروعات مربوط به چگونگى پاك كردن اجسام نجس به وسيله آب بيان مى‌گردد.
جلد سوم كتاب شامل دو فصل در احكام تخلى و وضو مى باشد كه هركدام از اين موضوعات شامل چند فصل ديگر مى باشند كه شارح به تفصيل به آنها پرداخته است.
در جلد چهارم نيز كه تتمه كتاب الطهارة است در دو بخش به تتمه بحث وضو كه شامل مباحثى چون وضوى جبيره و كسى كه دائم الحدث مى باشد و در بخش بعدى به انواع غسل‌هاى واجب پرداخته است.
تمامى جلد پنجم در بردارنده تتمه مبحث غسل‌هاى واجب است.
جلد ششم نيز مربوط به غسل ميت و احكام آن به طور كامل مى باشد.
جلد هفتم در سه بخش به تتمه بحث اغسال كه مربوط به غسل‌هاى مستحب مى باشد و در بخش بعدى به تيمم و مسوغات آن در پنج فصل و در بخش انتهايى به مبحث روزه پرداخته است.
در جلد هشتم در دوازده فصل به شرايط وجوب روزه، مفطرات آن و كليه مسائلى كه در رساله‌هاى عمليه آمده اشاره كرده است.
جلد نهم در سه بخش تتمه كتاب الصوم، اعتكاف و زكات مى باشد.
جلد دهم طى نه قسمت به تتمه كتاب الزكاة پرداخته است كه از مصارف آن، مستحقين آن، اصناف مستحق و همچنين زكات فطره پرداخته است.
جلد يازدهم كتاب راجع به تمامى كتاب الخمس و مختصرى از كتاب الحج است.
با اين كه اين دو بحث در يك كتاب واحد ذكر شده است، اما از جهت روش بحث با هم متفاوت هستند زيرا كه مولف بين نوشتن كتاب الخمس و كتاب الحج ساليانى فاصله انداخته‌اند. كتاب الخمس در سال 1368 انجام گرفته درحالى كه كتاب الحج مربوط به سالهاى 1385-1386 مى باشد.
جلد آخر اين كتاب از دو بخش تشكيل يافته است، بخش اول آن كه شامل مقدمه تحقيق است و در ادامه مقدمه ناشر و همچنين به شرح حال مولف كتاب و تأليفات وى اشاره كرده است.
اين تحقيق توسط احمد ميرخانى صورت گرفته و شرح حال مولف توسط ضياء الدين آملى فرزند مولف تنظيم گرديده است.
قسمت دوم آخرين جلد كتاب، تتمه بحث حج است كه در دوازده فصل به كليه مباحث حج از ادامه شروط حج، نيابت، اقسام و مواقيت افعال بحث كرده است.
منابع مقاله
متن و مقدمه كتاب
پیوندها
مطالعه کتاب مصباح الهدی في شرح العروة الوثقی در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور