معجم المطبوعات النجفية: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'>
[[پرونده:NUR03308J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR03308J1.jpg | |||
| عنوان =معجم المطبوعات النجفیة | |||
| عنوان‌های دیگر =منذ دخول الطباعه الی النجف حتی الآن | |||
| پدیدآوران = | |||
[[امینی، محمدهادی]] (نویسنده) | |||
| | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =Z3036 /الف8م6 | |||
| موضوع = | |||
| | کتابهای چاپی عربی - عراق - نجف - کتاب‌شناسی | ||
| ناشر = | |||
مطبعة الآداب | |||
| مکان نشر =نجف اشرف - عراق | |||
|زبان | | سال نشر = 1385 ق یا 1966 م | ||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03308AUTOMATIONCODE | |||
== | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =03308 | |||
| کتابخوان همراه نور =03308 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|المعجم (ابهام زدایی)}} | |||
'''معجم المطبوعات النجفية'''، تألیف [[امینی، محمدهادی|محمدهادى امينى]]، مشتمل بر كتب چاپ‌شده عربى از زمان آغاز چاپ تا سال 1385ق است. | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، مشتمل بر مقدمه عبدالحميد علوچى و مقدمه مؤلف و متن كتاب است. عبدالحميد علوچى به بررسى تاريخ چاپ كتب عربى در عراق پرداخته است. مؤلف نيز به مطالعه تاريخچه چاپ از آغاز تا ورود صنعت چاپ در نجف پرداخته كه همراه با تصاويرى است. در متن معجم نيز به ترتيب حروف الفبا 1799 اثر و در مستدرك 15 اثر معرفى شده است. | كتاب، مشتمل بر مقدمه عبدالحميد علوچى و مقدمه مؤلف و متن كتاب است. عبدالحميد علوچى به بررسى تاريخ چاپ كتب عربى در عراق پرداخته است. مؤلف نيز به مطالعه تاريخچه چاپ از آغاز تا ورود صنعت چاپ در نجف پرداخته كه همراه با تصاويرى است. در متن معجم نيز به ترتيب حروف الفبا 1799 اثر و در مستدرك 15 اثر معرفى شده است. | ||
نویسنده، انگيزه نگارش كتاب را چنين بيان مى‌كند: «هنگامى كه از نگارش و چاپ كتابم، «معجم رجال الفكر و الأدب في النجف خلال ألف عام» فارغ شدم، در همان سال، والد بزرگوارم بسيار اشتياق نشان داد كه دو معجم ديگر مرتبط با تاريخ نجف نوشته شود: 1. معجم المؤلفات النجفية؛ 2. معجم المطبوعات النجفية». | |||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
نویسنده، اولين كتاب عربى را كه در اروپا چاپ شده، كتاب مزامير داود مى‌داند كه در جنوا در سال 1516م، به چاپ رسيده است<ref>مقدمه، ص 24</ref>پس از آن، تورات عربى ترجمه سعيد الفيومى در 1551م، انجيل در 1591م و قانون [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در 1593م، به چاپ رسيده است<ref>مقدمه، ص 24</ref> | |||
نویسنده سپس به تاسيس صنعت چاپ در نجف اشرف پرداخته است. اين صنعت، انگيزش جديدى براى حركت فكرى در عالم بود كه به عراق نيز سرايت كرد و در بغداد تعدادى چاپ‌خانه بزرگ ايجاد شد و نياز به آن در نجف اشرف بيشتر بود كه در ادامه به اهميت اين جايگاه مى‌پردازد. ذكر نام 17 چاپ‌خانه نجف با توضيح مختصرى در اين بخش از مقدمه، خواننده را از اوضاع و احوال چاپ كتاب در آن مقطع زمانى مطلع مى‌كند. مطبعة حبل المتين، المطبعة العلوية و المطبعة الحيدرية از جمله آن چاپ‌خانه‌هاست<ref>مقدمه، ص 34</ref> | |||
نویسنده، تعيين اولين كتابى كه در اولين چاپ‌خانه نجف به زيور چاپ آراسته شده است را كار مشكلى مى‌داند، اما قديمى‌ترين نوشته‌اى كه قديمى‌ترين تاريخ را دارد، مجله‌اى فارسى است كه تحت عنوان «الغرى» در سال 1327ق، در نجف منتشر شد و از شماره دوم به بعد چاپ نشد، ولى كتبى كه پس از اين تاريخ منتشر شده است، فراوان است<ref>مقدمه، ص 46</ref> | |||
روش نویسنده در نگارش معجم آن است كه درباره هر كتابى اين مطالب را ذكر مى‌كند: | |||
#اسم كامل كتاب؛ | |||
#اسم مؤلف همان گونه كه بر روى جلد كتاب آمده با حذف القاب؛ | |||
#سال ولادت مؤلف به تاريخ هجرى قمرى و ميلادى، اگر معروف بوده است؛ | |||
#سال وفات مؤلف به تاريخ‌هاى مذكور، اگر وفات يافته باشد؛ | |||
#چاپ‌خانه‌اى كه كتاب در آن چاپ شده است؛ | |||
#سالى كه كتاب در آن چاپ شده است؛ | |||
#تعداد جلدهاى كتاب، اگر از چند جلد تشكيل شده است؛ | |||
#عدد صفحات كتاب، اگر يك جلد باشد؛ | |||
#تعداد چاپ‌هاى كتاب؛ | |||
#ذكر مقدمه، اگر در اول كتاب، مقدمه‌اى به قلم كسى جز مؤلف كتاب باشد. | |||
براى رعايت اختصار، رموزى در كتاب به كار رفته است كه از آن جمله است: | براى رعايت اختصار، رموزى در كتاب به كار رفته است كه از آن جمله است: | ||
| خط ۹۱: | خط ۶۳: | ||
ط: طبعة. | ط: طبعة. | ||
نویسنده، در آخر، اعتراف مى‌كند كه آنچه در اين معجم گرد آورده، كامل نيست و به‌يقين كتب چاپ‌شده نجفى ديگرى وجود دارد كه موفق به مشاهده آنها نشده است. نویسنده دليل اين امر را اين مى‌داند كه چاپ‌خانه‌ها در زمان وى نسخه‌اى از نشريات خود را براى تاريخ نگه نمى‌دارند و بسيارى از آنها از نشريات خود چيزى نمى‌دانند<ref>مقدمه، ص 57</ref> | |||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۹۷: | خط ۶۹: | ||
فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است. كتاب، فاقد پاورقى است. | فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است. كتاب، فاقد پاورقى است. | ||
==پانويس == | |||
<references/> | |||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۷۹: | ||
== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۸ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۳
| معجم المطبوعات النجفیة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | امینی، محمدهادی (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | منذ دخول الطباعه الی النجف حتی الآن |
| ناشر | مطبعة الآداب |
| مکان نشر | نجف اشرف - عراق |
| سال نشر | 1385 ق یا 1966 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | کتابهای چاپی عربی - عراق - نجف - کتاب‌شناسی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | Z3036 /الف8م6 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
معجم المطبوعات النجفية، تألیف محمدهادى امينى، مشتمل بر كتب چاپ‌شده عربى از زمان آغاز چاپ تا سال 1385ق است.
ساختار
كتاب، مشتمل بر مقدمه عبدالحميد علوچى و مقدمه مؤلف و متن كتاب است. عبدالحميد علوچى به بررسى تاريخ چاپ كتب عربى در عراق پرداخته است. مؤلف نيز به مطالعه تاريخچه چاپ از آغاز تا ورود صنعت چاپ در نجف پرداخته كه همراه با تصاويرى است. در متن معجم نيز به ترتيب حروف الفبا 1799 اثر و در مستدرك 15 اثر معرفى شده است.
نویسنده، انگيزه نگارش كتاب را چنين بيان مى‌كند: «هنگامى كه از نگارش و چاپ كتابم، «معجم رجال الفكر و الأدب في النجف خلال ألف عام» فارغ شدم، در همان سال، والد بزرگوارم بسيار اشتياق نشان داد كه دو معجم ديگر مرتبط با تاريخ نجف نوشته شود: 1. معجم المؤلفات النجفية؛ 2. معجم المطبوعات النجفية».
گزارش محتوا
نویسنده، اولين كتاب عربى را كه در اروپا چاپ شده، كتاب مزامير داود مى‌داند كه در جنوا در سال 1516م، به چاپ رسيده است[۱]پس از آن، تورات عربى ترجمه سعيد الفيومى در 1551م، انجيل در 1591م و قانون ابن سينا در 1593م، به چاپ رسيده است[۲]
نویسنده سپس به تاسيس صنعت چاپ در نجف اشرف پرداخته است. اين صنعت، انگيزش جديدى براى حركت فكرى در عالم بود كه به عراق نيز سرايت كرد و در بغداد تعدادى چاپ‌خانه بزرگ ايجاد شد و نياز به آن در نجف اشرف بيشتر بود كه در ادامه به اهميت اين جايگاه مى‌پردازد. ذكر نام 17 چاپ‌خانه نجف با توضيح مختصرى در اين بخش از مقدمه، خواننده را از اوضاع و احوال چاپ كتاب در آن مقطع زمانى مطلع مى‌كند. مطبعة حبل المتين، المطبعة العلوية و المطبعة الحيدرية از جمله آن چاپ‌خانه‌هاست[۳]
نویسنده، تعيين اولين كتابى كه در اولين چاپ‌خانه نجف به زيور چاپ آراسته شده است را كار مشكلى مى‌داند، اما قديمى‌ترين نوشته‌اى كه قديمى‌ترين تاريخ را دارد، مجله‌اى فارسى است كه تحت عنوان «الغرى» در سال 1327ق، در نجف منتشر شد و از شماره دوم به بعد چاپ نشد، ولى كتبى كه پس از اين تاريخ منتشر شده است، فراوان است[۴]
روش نویسنده در نگارش معجم آن است كه درباره هر كتابى اين مطالب را ذكر مى‌كند:
- اسم كامل كتاب؛
- اسم مؤلف همان گونه كه بر روى جلد كتاب آمده با حذف القاب؛
- سال ولادت مؤلف به تاريخ هجرى قمرى و ميلادى، اگر معروف بوده است؛
- سال وفات مؤلف به تاريخ‌هاى مذكور، اگر وفات يافته باشد؛
- چاپ‌خانه‌اى كه كتاب در آن چاپ شده است؛
- سالى كه كتاب در آن چاپ شده است؛
- تعداد جلدهاى كتاب، اگر از چند جلد تشكيل شده است؛
- عدد صفحات كتاب، اگر يك جلد باشد؛
- تعداد چاپ‌هاى كتاب؛
- ذكر مقدمه، اگر در اول كتاب، مقدمه‌اى به قلم كسى جز مؤلف كتاب باشد.
براى رعايت اختصار، رموزى در كتاب به كار رفته است كه از آن جمله است:
مط: المطبعة؛
ح: الحجم؛
ف: فارسى؛
ص: صفحه؛
ط: طبعة.
نویسنده، در آخر، اعتراف مى‌كند كه آنچه در اين معجم گرد آورده، كامل نيست و به‌يقين كتب چاپ‌شده نجفى ديگرى وجود دارد كه موفق به مشاهده آنها نشده است. نویسنده دليل اين امر را اين مى‌داند كه چاپ‌خانه‌ها در زمان وى نسخه‌اى از نشريات خود را براى تاريخ نگه نمى‌دارند و بسيارى از آنها از نشريات خود چيزى نمى‌دانند[۵]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است. كتاب، فاقد پاورقى است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.