نزهة الطرف في علم الصرف: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'>
[[پرونده:NUR20956J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)' به 'رده: زبان و ادبیات عربی') |
||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR20956J1.jpg | |||
| عنوان =نزهة الطرف في علم الصرف | |||
| پدیدآوران = | |||
[[جلالی حسینی، قاسم]] (محقق) | |||
| | |||
[[حسینی جلالی، محمدتقی]] ( | [[حسینی جلالی، محمدتقی]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =PJ 6131 /ح5ن4 | ||
| موضوع = | |||
زبان عربی - راهنمای آموزشی | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
زبان عربی - صرف | زبان عربی - صرف | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | سلسال | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
| سال نشر = 1381 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE20956AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک =964-7759-11-8 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =20956 | |||
| کتابخوان همراه نور =20956 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''نزهة الطرف في علم الصرف'''، تأليف [[حسینی جلالی، محمدتقی|آيت‌الله سيد محمدتقى حسينى جلالى]]، با تحقيق [[جلالی حسینی، قاسم|سيد قاسم جلالى]]، كتابى است كه پيرامون مباحث صرفى نوشته شده است. | |||
كتاب، به زبان عربى و در سال 1397ق، به نگارش درآمده است. | كتاب، به زبان عربى و در سال 1397ق، به نگارش درآمده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب با دو مقدمه مفصل از محقق و نویسنده آغاز و مطالب در سى و چهار باب و يك خاتمه تنظيم شده است. | |||
تمركز نویسنده در تأليف كتاب بر سهولت و وضوح عبارات، تبويب مطالب و زينت ابواب به تمارين نافع و پراهميت و جداول سودمند در تصريف افعال، بوده است. همچنين وى در ايراد شواهد، بر ذكر آيات قرآنى و روايات شريف اعتماد كرده و از اشعار، حكم و... نيز سود برده است<ref>مقدمه محقق، ص 7</ref> | |||
اثر حاضر از جمله كتب سودمند و باارزشى شمرده مى‌شود كه نتيجه تلاش‌هاى بسيار و موفقيت‌آميز نویسنده در علم صرف مى‌باشد<ref>همان، ص 6</ref> | |||
مؤلف در تدوين مطالب، از اسلوبى جديد، روشى مبتكرانه و طريقى جديد در طرح مطالب و بسط آن‌ها بهره برده، به‌گونه‌اى كه تفهيم مطالب را آسان نموده است<ref>همان</ref> | |||
مؤلف در تدوين مطالب، از اسلوبى جديد، روشى مبتكرانه و طريقى جديد در طرح مطالب و بسط آن‌ها بهره برده، به‌گونه‌اى كه تفهيم مطالب را آسان نموده است | |||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه محقق، پس از مقايسه بين مدارس نحو و صرف بصره، كوفه، بغداد و اندلس، زندگى‌نامه نسبتا مفصلى از نویسنده ارائه و در نهايت، مطالبى پيرامون كتاب عرضه شده است<ref>مقدمه محقق، ص 4</ref> | |||
مقدمه نویسنده به ارائه مطالبى پيرامون علم صرف اختصاص يافته و در آن با تعريف علم صرف، واضع، استمداد، غرض، فايده، موضوع، مسائل، ميزان صرفى و وجه تسميه آن، آشنا خواهيم شد<ref>مقدمه محقق، ص 28</ref> | |||
نویسنده در باب اول، به بحث از كلمه، تقسيمات و اصول آن و در باب دوم، به تقسيمات فعل پرداخته است. از جمله اين تقسيمات عبارتند از: صحيح و غير صحيح (معتل، مهموز، مضاعف)، معلوم و مجهول و لازم و متعدى<ref>متن كتاب، ص 32 - 42</ref> | |||
در باب سوم، به اصل فعل و مشتقات آن و در باب چهارم، به فعل ماضى و حكم، | در باب سوم، به اصل فعل و مشتقات آن و در باب چهارم، به فعل ماضى و حكم، کیفیت بنا و اصل آن، پرداخته شده است<ref>همان، ص 43 - 50</ref> | ||
باب پنجم نيز به فعل مضارع، علامت، حكم و اصل آن و باب ششم، به اعراب فعل مضارع، اختصاص يافته است | باب پنجم نيز به فعل مضارع، علامت، حكم و اصل آن و باب ششم، به اعراب فعل مضارع، اختصاص يافته است<ref>همان، ص 51 - 68</ref> | ||
در باب هفتم، تعريف فعل امر، قاعده اعلال و اشتقاق فعل امر مخاطب و | در باب هفتم، تعريف فعل امر، قاعده اعلال و اشتقاق فعل امر مخاطب و کیفیت اشتقاق فعل امر حاضر و در باب هشتم، مباحث مربوط به ثلاثى و رباعى مجرد و مزيد آمده است كه از جمله مباحث آن مى‌توان به قاعده شناخت مجرد از مزيد؛ ابواب فعل ثلاثى مجرد و مزيد و ابواب فعل رباعى مجرد و مزيد اشاره نمود<ref>همان، ص 69 - 83</ref> | ||
در باب نهم، با اوزان اسم (كه عبارتند از ثلاثى، رباعى و خماسى) و در باب دهم، با مباحث مربوط به معتل آشنا خواهيم شد | در باب نهم، با اوزان اسم (كه عبارتند از ثلاثى، رباعى و خماسى) و در باب دهم، با مباحث مربوط به معتل آشنا خواهيم شد<ref>همان، ص 84 - 111</ref> | ||
مباحثى كه در ساير ابواب كتاب، بدان پرداخته شده، به ترتيب عبارتند از: مضاعف؛ فعل معلوم و مجهول؛ فعل لازم و متعدى؛ مصدر؛ اسم فاعل؛ اسم مفعول؛ صفت مشبهه؛ افعل التفضيل؛ اسم مكان و زمان؛ مره، تكرار و نوع؛ اسم آلت؛ صيغه مبالغه و احكام آن؛ فعل تعجب؛ افعال ناقصه؛ افعال قلوب؛ باب اعلم، ارى و ملحقات آن‌ها؛ افعال مقاربه؛ افعال مدح و ذم؛ اشتغال؛ تنازع؛ فعل جامد؛ نون تأكيد ثقيله و خفيفه و ادغام. | مباحثى كه در ساير ابواب كتاب، بدان پرداخته شده، به ترتيب عبارتند از: مضاعف؛ فعل معلوم و مجهول؛ فعل لازم و متعدى؛ مصدر؛ اسم فاعل؛ اسم مفعول؛ صفت مشبهه؛ افعل التفضيل؛ اسم مكان و زمان؛ مره، تكرار و نوع؛ اسم آلت؛ صيغه مبالغه و احكام آن؛ فعل تعجب؛ افعال ناقصه؛ افعال قلوب؛ باب اعلم، ارى و ملحقات آن‌ها؛ افعال مقاربه؛ افعال مدح و ذم؛ اشتغال؛ تنازع؛ فعل جامد؛ نون تأكيد ثقيله و خفيفه و ادغام. | ||
| خط ۸۶: | خط ۶۷: | ||
در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع، توضيحاتى پيرامون برخى كلمات و عبارات متن داده شده است. | در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع، توضيحاتى پيرامون برخى كلمات و عبارات متن داده شده است. | ||
==پانويس == | |||
<references/> | |||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
مقدمه و متن كتاب. | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: زبان و ادبیات عربی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۰۸
| نزهة الطرف في علم الصرف | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جلالی حسینی، قاسم (محقق) حسینی جلالی، محمدتقی (نویسنده) |
| ناشر | سلسال |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1381 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-7759-11-8 |
| موضوع | زبان عربی - راهنمای آموزشی زبان عربی - صرف |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PJ 6131 /ح5ن4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نزهة الطرف في علم الصرف، تأليف آيت‌الله سيد محمدتقى حسينى جلالى، با تحقيق سيد قاسم جلالى، كتابى است كه پيرامون مباحث صرفى نوشته شده است.
كتاب، به زبان عربى و در سال 1397ق، به نگارش درآمده است.
ساختار
كتاب با دو مقدمه مفصل از محقق و نویسنده آغاز و مطالب در سى و چهار باب و يك خاتمه تنظيم شده است.
تمركز نویسنده در تأليف كتاب بر سهولت و وضوح عبارات، تبويب مطالب و زينت ابواب به تمارين نافع و پراهميت و جداول سودمند در تصريف افعال، بوده است. همچنين وى در ايراد شواهد، بر ذكر آيات قرآنى و روايات شريف اعتماد كرده و از اشعار، حكم و... نيز سود برده است[۱]
اثر حاضر از جمله كتب سودمند و باارزشى شمرده مى‌شود كه نتيجه تلاش‌هاى بسيار و موفقيت‌آميز نویسنده در علم صرف مى‌باشد[۲]
مؤلف در تدوين مطالب، از اسلوبى جديد، روشى مبتكرانه و طريقى جديد در طرح مطالب و بسط آن‌ها بهره برده، به‌گونه‌اى كه تفهيم مطالب را آسان نموده است[۳]
گزارش محتوا
در مقدمه محقق، پس از مقايسه بين مدارس نحو و صرف بصره، كوفه، بغداد و اندلس، زندگى‌نامه نسبتا مفصلى از نویسنده ارائه و در نهايت، مطالبى پيرامون كتاب عرضه شده است[۴]
مقدمه نویسنده به ارائه مطالبى پيرامون علم صرف اختصاص يافته و در آن با تعريف علم صرف، واضع، استمداد، غرض، فايده، موضوع، مسائل، ميزان صرفى و وجه تسميه آن، آشنا خواهيم شد[۵]
نویسنده در باب اول، به بحث از كلمه، تقسيمات و اصول آن و در باب دوم، به تقسيمات فعل پرداخته است. از جمله اين تقسيمات عبارتند از: صحيح و غير صحيح (معتل، مهموز، مضاعف)، معلوم و مجهول و لازم و متعدى[۶]
در باب سوم، به اصل فعل و مشتقات آن و در باب چهارم، به فعل ماضى و حكم، کیفیت بنا و اصل آن، پرداخته شده است[۷]
باب پنجم نيز به فعل مضارع، علامت، حكم و اصل آن و باب ششم، به اعراب فعل مضارع، اختصاص يافته است[۸]
در باب هفتم، تعريف فعل امر، قاعده اعلال و اشتقاق فعل امر مخاطب و کیفیت اشتقاق فعل امر حاضر و در باب هشتم، مباحث مربوط به ثلاثى و رباعى مجرد و مزيد آمده است كه از جمله مباحث آن مى‌توان به قاعده شناخت مجرد از مزيد؛ ابواب فعل ثلاثى مجرد و مزيد و ابواب فعل رباعى مجرد و مزيد اشاره نمود[۹]
در باب نهم، با اوزان اسم (كه عبارتند از ثلاثى، رباعى و خماسى) و در باب دهم، با مباحث مربوط به معتل آشنا خواهيم شد[۱۰]
مباحثى كه در ساير ابواب كتاب، بدان پرداخته شده، به ترتيب عبارتند از: مضاعف؛ فعل معلوم و مجهول؛ فعل لازم و متعدى؛ مصدر؛ اسم فاعل؛ اسم مفعول؛ صفت مشبهه؛ افعل التفضيل؛ اسم مكان و زمان؛ مره، تكرار و نوع؛ اسم آلت؛ صيغه مبالغه و احكام آن؛ فعل تعجب؛ افعال ناقصه؛ افعال قلوب؛ باب اعلم، ارى و ملحقات آن‌ها؛ افعال مقاربه؛ افعال مدح و ذم؛ اشتغال؛ تنازع؛ فعل جامد؛ نون تأكيد ثقيله و خفيفه و ادغام.
در خاتمه نيز مطالبى پيرامون نسبت، تصغير و اعلال، عنوان گرديده است.
وضعيت كتاب
فهرست آيات، احاديث، اشعار، جداول و مطالب، در انتهاى كتاب آمده است.
در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع، توضيحاتى پيرامون برخى كلمات و عبارات متن داده شده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.