پرتوی از سیمای مهدویت در قرآن و حدیث
| پرتوی از سیمای مهدویت در قرآن و حدیث | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مردانی، خیرالله (نويسنده) |
| ناشر | راه قرآن |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1385 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-95988-7-1 |
| موضوع | محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - احادیث
محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - جنبههای قرآنی مهدویت |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 224/4 /م4پ4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
پرتوى از سيماى مهدويّت در قرآن و حديث نوشته خيرالله مردانى مى‌باشد.
پژوهش در صدد ارائه تصويرى است از تفكر، نظريه‌هاى مهدويّت و ابعاد آن در قرآن و سنّت است.
مؤلف از هدف خود مى‌نويسد: با گسترش انديشه تابناك اسلام و درخشش انوار قرآن، مخالفان اسلام از روش‌ها و تاكتيك‌هاى متنوّعى جهت انزواى اسلام استفاده نمودند. نمونه‌هاى روشن آن، ايجاد روش باب و بهائى‌گرى، قاديانى‌گرى، وهابى‌گرى و شيخى و صوفى‌گرى مى‌باشد. اين مجموع جريانات انحرافى در جوامع اسلامى كه ريشه در جهل و بى‌اطلاعى مسلمانان از معارف بلند اسلام مى‌باشد و استكبار و كفر جهانى نيز بيشتر مقاصد شوم خود را از همين طريق استعمار فرهنگى بر جوامع اسلامى پيش مى‌برد تا جايى كه بحث مهدويّت را به عنوان مهدى پرستى مطرح مى‌سازد. و يا در جهت نفى تفكر مهدويّت قدم بر مى‌دارند و نمونه‌هاى اين عمل، نوشتارهايى است كه به طور صريح يا تلويحى مساله مهدويت را مورد سؤال قرار داده‌اند و به گمان خود ضربه‌اى بر تفكر اسلامى وارد نموده‌اند. مجموع اين جريانات ما را برآن داشت كه درباره اصالت مهدويّت و مباحث مربوط به آن حداقل كتابى در حد دفاع از امام زمان(عج) نگاشته و نقدى تحقيقى بر افكار منكرين و دشمنان آن حضرت وارد نموده و به نوبه خود پاسخ‌گوى مباحث فوق باشيم.
ساختار
از آن جا كه در خصوص شخصيت حضرت مهدى(ع)، وجود و غيبت و ظهور آن حضرت مباحث متنوعى مطرح و در خصوص هر كدام از اين ابعاد سئوالات و اشكالاتى مطرح است، به همين جهت مؤلف طى بيست و چهار فصل به يك سازماندهى منظم و مناسب به بررسى تمامى اين ابعاد پرداخته و پاسخ مناسبى به هر كدام از اشكالات داده است.
گزارش محتوا
حضرت ابراهيم(ع) از خدا درخواست مى‌كند، جعلها كلمه باقيّه فى عقبه (زخرف28/، كه از نظر مفسّران شيعه و سنّى كلمه باقيّه، در موضوع مهدويّت است. مؤلف در فصل اوّل، با اين آيه و آيات ديگر با نقل اقوال از نظر مفسّران شيعه و سنّى؛ از جمله علامّه طباطبايى درباره مسأله مهدويت و اعتقاد به ظهورمنجى را مطرح مى‌كند كه اين مساله با آيات قرآن مغايرت ندارد، بلكه مطابقت هم دارد. در فصل دوّم فهرستى از اين آيات بيان مى‌كند كه در كتب مختلف شيعه و سنّى در مورد حضرت مهدى تفسير و تاويل شده است. و نگارنده مدّعى مى‌شود كه تفكر مهدويّت ريشه قرآنى دارد و به غير از مسلمانان، بسيارى از زرتشتيان، هندوها، برهمانيان، يهوديان، مسيحيان و بودائيان به اين مسئله اعتقاد راسخ دارند. آن گاه در فصل سوم و چهارم، رواياتى از پيامبر اكرم(ص) و ائمه معصومين(ع) در خصوص حتمى بودن تولد، غيبت و ظهور امام زمان(عج) مطرح مى‌كند. فصل پنجم، احاديث، درباره وجود امام مقدس امام زمان(عج) كه پيش از شش هزار حديث مى‌باشد، توسط آیت‌الله صافى و به امر آیت‌الله بروجردى در كتاب منتخب الاثر جمع‌آورى و آن‌ها را دسته بندى نموده و احاديث مربوط را در موضوعات مختلف (100 مورد) بررسى و كيفيت تعداد آن‌ها را مشخص مى‌نمايد.
عده كثيرى از صحابه زمان پيامبر اكرم(ص) و تابعين، احاديث مربوط به امام زمان(عج) را نقل نموده‌اند كه فصل ششم و هفتم به ذكر نام عدّه‌اى از آنان و منابع آن به طور كامل و دقيق به نقل از كتب شيعه و سنّى مى‌پردازد. از صحابه مى‌توان از حضرت على(ع)، امام حسين(ع)، ام سلمه، ابن عباس، ابن مسعود، ابوهريره، و از تابعين ابراهيم بن علقمه، ابوصديق ناجى، ابونضره، سليم بن قيس هلالى و عبدالرحمن بن ابى ليلى نام برد.
در فصل هشتم، مؤلف ليستى از دانشمندان اهل سنّت (249 نفر) كه احاديث مربوط به امام زمان(ع) را در كتب خود نقل نموده‌اند، بيان مى‌كند اين اطلاعات شامل نام صاحب اثر، سال تولد و فوت، نام اثر و آدرس دقيق احاديث و مكان چاپ اثر مى‌باشد. فصل نهم، نام عدّه‌اى از افراد كه تمامى سعى و تلاش خود را در نفى و تحريف مساله مهدويّت مبذول داشته‌اند، ذكر مى‌شود. كه مى‌توان از گلدزيهر يهودى الاصل آلمانى، مارگلى يوت، دى، بى مك دانالد، دار مستتر، محبّالدين خطيب، محمد عبدالله عنان، علاء‌الدوله سمنانى، احمد امين و ابن خلدون، ابن تيميّه، احمد كسروى، شيخ محمد مردوخ و ناصرالدين صاحب الزمانى نام برد. فصل دهم، چهارده حديث درخصوص مساله غيبت صغرى و كبرى امام زمان(ع) از ديدگاه پيامبر(ص) و ائمه عليهم‌السلام بيان مى‌شود كه براى امت اسلامى حجّتى قاطع بوده و كسى را قدرت بر انكار اين دو غيبت بر امام زمان(ع) نيست. فصل يازدهم به بحث امكان تشرف در زمان غيبت كبرا خدمت امام زمان(ع) و بررسى توقيعى كه از ناحيه آن حضرت براى آخرين نائب خاص صادر شده است، مى‌پردازد. مؤلف در فصل دوازدهم به معرّفى چهار نائب خاص امام زمان(ع) در دوران غيبت صغرى(255- 329ق) مى‌پردازد. و در پايان ليستى از اشخاصى كه به عنوان وكيل امام(ع) بوده‌اند و آن‌ها واسطه بين مردم و وكيل مخصوص امام بوده‌اند، ذكر مى‌شود. فصل سيزدهم و چهاردهم، مؤلف فلسفه غيبت و انتظار را شرح مى‌دهد. محققّان و صاحب‌نظران علّت‌هايى؛ از جمله امتحان و آزمايش مردم، عدم آمادگى جهان جهت درك حضرت، تاديب مردم و اثبات ناتوانى بشردر اجراى عدالت براى فلسفه غيبت ذكر نموده‌اند. در فصل انتظار مباحث فضيلت انتظار، مفهوم انتظار و وظيفه منتظر مطرح مى‌شود. فصل پانزدهم، مؤلف بحث علائم و نشانه‌هاى ظهور امام زمان(ع) را مطرح و طى روايتى طولانى از امام صادق(ع) اين نشانه‌ها را متذكر مى‌شوند.
در فصول شانزدهم و هفدهم و هجدهم بحث رجعت از منظر قرآن كريم، احاديث معصومين(ع) و علماى شيعه مورد بررسى قرار مى‌گيرد. در فصل نوزدهم، مؤلف گوشه‌اى از سخنان گهربار امام زمان(ع) را جمع‌آورى نموده است.
در زمان غيبت كبرى كه امام نائب خاصى ندارند، امر نيابت عامّه در فصل بيستم مورد بررسى قرار مى‌گيرد كه وظيفه شيعه در اين دوران مواجهه با كسانى است كه داراى تقوا و فضيلت بوده و مراجع معظّم تقليد، نائبان عام امام زمان(ع) هستند و دلائل و روايات آن مطرح مى‌شود. در فصل بيست و يكم، چرائى پذيرش قول پيامبر اكرم(ص) و ائمه معصومين(ع) بررسى و ملاك و معيارها سنجش صحت و سقم احاديث بحث مى‌شود و دو معيار، كتاب الله؛ يعنى قرآن و ديگر سيره معصومين(ع) براى صحت و سقم احاديث ذكر مى‌شود.
عده‌اى از دانشمندان اهل سنّت اذعان دارند كه حضرت مهدى(ع) فرزند بلافصل امام حسن عسکری(ع) مى‌باشند و در نيمه شعبان 255ق تولد يافته است و مؤلف در فصل بيست و دوم، نمونه‌هايى از گفتارهاى اين دانشمندان را كه در منابع آن‌ها بيان شده است، براى خواننده اين اثر بازگو مى‌نمايد. از جمله ابن صباغ مالكى، ابن خلكان، ابن جوزى، شبراوى و ابن طولون، فصل بيست و سوم درصدد پاسخ به اين سوال است كه چگونه انسانى مى‌تواند ساليانى دراز و طولانى زنده بماند و اين يكى از مسائل قابل توجّه در زندگى امام زمان(ع) مى‌باشد.
در فصل بيست و چهارم، مؤلف به ارائه سيمايى از دولت مهدى(عج) پس از ظهور با نگرش به آيات قرآن كريم و احاديث معصومين عليهم‌السلام مى‌پردازد و از كيفيّت و چگونگى ظهور آن ضرت سخن مى‌گويد.
گزارش وضعيّت
صفحات پايانى اين اثر (328- 450) به ضمائم برگرفته از كتب اهل سنّت در خصوص فضائل ائمه اطهار و امام زمان عليهم‌السلام اختصاص داده شده است. فهرست مطالب، در پايان كتاب قرار گرفته است.
هر فصل با يك روايت از معصومين(ع) كه در رابطه با حضرت حجت(ع) مى‌باشد، شروع مى‌شود.
پاورقى‌ها، به ذكر منابع و مصادرى مى‌پردازد كه در متن از آن‌ها مطالب نقل شده است.
منابع مقاله
امام مهدى(عج) در آينه قلم.