کفاية الأصول: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'کـ' به 'ک')
    جز (جایگزینی متن - 'زبان =عربي ' به 'زبان =عربی ')
     
    (۱۱ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۹: خط ۹:
    [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین]] (نویسنده)
    [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین]] (نویسنده)
    |زبان  
    |زبان  
    | زبان =عربي  
    | زبان =عربی  
    | کد کنگره =‏1372 /آ3ک7 / 159/8 BP  
    | کد کنگره =‏1372 /آ3ک7 / 159/8 BP  
    | موضوع =
    | موضوع =
    خط ۲۱: خط ۲۱:
    | شابک =
    | شابک =
    | تعداد جلد =2
    | تعداد جلد =2
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =42245
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =56962
    | کتابخوان همراه نور =56962
    | کتابخوان همراه نور =56962
    | کد پدیدآور =00082
    | کد پدیدآور =00082
    خط ۲۸: خط ۲۸:
    }}
    }}


    '''كفاية الأصول'''، چاپ سنگی از نسخه خطی [[كفاية الأصول]] [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] (متوفی 1329ق) با حواشی میرزا [[مشکینی اردبیلی، ابوالحسن|ابـوالحسن بـن عـبدالحسین مشکینی]] (متوفی 1358ق) است. این تعلیقه در عین سادگی از بهترین حواشی توضیحی و تحقیقی کفایه است. نگارش این نسخه به خط [[خوشنویس، طاهر|طاهر خوش‌نویس]] در سال 1364ق به پایان رسیده و در چاپخانه اسلامیه تهران منتشر شده است.  
    '''كفاية الأصول'''، چاپ سنگی از نسخه خطی [[كفاية الأصول]] [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] (متوفی 1329ق) با حواشی میرزا [[مشکینی اردبیلی، ابوالحسن|ابوالحسن بن عبدالحسین مشکینی]] (متوفی 1358ق) است. این تعلیقه در عین سادگی از بهترین حواشی توضیحی و تحقیقی کفایه است. نگارش این نسخه به خط [[خوشنویس، طاهر|طاهر خوش‌نویس]] در سال 1364ق به پایان رسیده و در چاپخانه اسلامیه تهران منتشر شده است.  


    کتاب گران‌سـنگ و دقـیق کفایه‌، که‌ در سال‌های (1321ق) به بعد تألیف شده و برخی فهم آن را کما‌ هو‌ حقه‌ ملاک اجتهاد (بـه معنی مصطلح) دانسته‌اند، دارای یک مقدمه - که مشتمل بر 13 امر است ‌- ‌و هشت‌ مقصد‌ و خاتمه‌ای در مبحث اجتهاد و تقلید می‌باشد. این اثر قیّم بر اثر ایجاز‌ و جامعیت‌ و دشواری فهم و درک مطالب عمیق آن، از آغاز انـتشار مـورد توجه فقها و مدرّسان بزرگ و محور مبانی‌ علمی‌ و بحث‌های عالی اجتهادی در حوزه‌های علمی شـیعه واقـع گـردید و به‌عنوان آخرین‌ کتاب‌ درسی اصول فقه، قبل از درس خارج‌ اصول‌، انتخاب‌ شد و به همین جهت دانشمندان و محقّقان و پژوهشگران‌ بسیاری‌ برای حل معضلات و غوامض و نیز توضیح مقاصد نویسنده، بـر آن شـرح نـوشته یا‌ حاشیه‌ نگاشته‌اند<ref>ر.ک: باقری بیدهندی، ناصر، شماره 30، ص‌40-39</ref>‏.  
    کتاب گران‌سنگ و دقیق کفایه‌، که‌ در سال‌های (1321ق) به بعد تألیف شده و برخی فهم آن را کما‌ هو‌ حقه‌ ملاک اجتهاد (به معنی مصطلح) دانسته‌اند، دارای یک مقدمه - که مشتمل بر 13 امر است ‌- ‌و هشت‌ مقصد‌ و خاتمه‌ای در مبحث اجتهاد و تقلید می‌باشد. این اثر قیّم بر اثر ایجاز‌ و جامعیت‌ و دشواری فهم و درک مطالب عمیق آن، از آغاز انتشار مورد توجه فقها و مدرّسان بزرگ و محور مبانی‌ علمی‌ و بحث‌های عالی اجتهادی در حوزه‌های علمی شیعه واقع گردید و به‌عنوان آخرین‌ کتاب‌ درسی اصول فقه، قبل از درس خارج‌ اصول‌، انتخاب‌ شد و به همین جهت دانشمندان و محقّقان و پژوهشگران‌ بسیاری‌ برای حل معضلات و غوامض و نیز توضیح مقاصد نویسنده، بر آن شرح نوشته یا‌ حاشیه‌ نگاشته‌اند<ref>ر.ک: باقری بیدهندی، ناصر، شماره 30، ص‌40-39</ref>‏.  


    [[مشکینی اردبیلی، ابوالحسن|میرزا ابوالحسن بـن عبدالحسین مشکینی]] از جمله کسانی است که بر کفایه حاشیه نوشت. جزء اول آن در مباحث الفاظ و در نجف در سال 1347ق در 196 صفحه و تـمامی آن [نسخه حاضر] در حـاشیه کفایه چاپ تهران‌ در‌ سال 1364ق به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: همان، ص41</ref>‏.  
    [[مشکینی اردبیلی، ابوالحسن|میرزا ابوالحسن بن عبدالحسین مشکینی]] از جمله کسانی است که بر کفایه حاشیه نوشت. جزء اول آن در مباحث الفاظ و در نجف در سال 1347ق در 196 صفحه و تمامی آن [نسخه حاضر] در حاشیه کفایه چاپ تهران‌ در‌ سال 1364ق به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: همان، ص41</ref>‏.  


    وی انگیزه‌اش از نگارش این حاشیه را این‌گونه توضیح می‌دهد: «با توجه به اینکه کتاب کفایه نوشته‌ شیخ ما، علاّمه‌ی محقق و مدقق، [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آیت‌الله ملاّ محمّدکاظم خراسانی]]، از محتوای ژرف و معانی عالی برخوردار است و حقایقی در آن پنهان است که کسی نمی‌تواند به همه‌ آن پی ببرد، مگر شخصیت‌هایی کم‌نظیر از میان مردم، لذا دوست داشتم تا تعلیقه‌ای بر آن کتاب ضمیمه نمایم که پرده‌های آن را کنار زند و به جستجوی اسرار آن پردازد و عهده‌دار حل و روشن ساختن حقایق آن شود و مطالب مجمل و غیر واضح آن را بیان کند و متشابهات آن را تأویل نماید. علاوه بر آن، استدلال‌ها و برهان‌هایی را که ایشان به آنها اشاره نکرده و به خاطرم رسیده، همراه آن ساختم. به امید آنکه این کتاب، یادآوری برای خودم و مورد استفاده‌ی جویندگان علم و دانش قرار گیرد»<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص2</ref>‏.
    وی انگیزه‌اش از نگارش این حاشیه را این‌گونه توضیح می‌دهد: «با توجه به اینکه کتاب کفایه نوشته‌ شیخ ما، علاّمه‌ی محقق و مدقق، [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آیت‌الله ملاّ محمّدکاظم خراسانی]]، از محتوای ژرف و معانی عالی برخوردار است و حقایقی در آن پنهان است که کسی نمی‌تواند به همه‌ آن پی ببرد، مگر شخصیت‌هایی کم‌نظیر از میان مردم، لذا دوست داشتم تا تعلیقه‌ای بر آن کتاب ضمیمه نمایم که پرده‌های آن را کنار زند و به جستجوی اسرار آن پردازد و عهده‌دار حل و روشن ساختن حقایق آن شود و مطالب مجمل و غیر واضح آن را بیان کند و متشابهات آن را تأویل نماید. علاوه بر آن، استدلال‌ها و برهان‌هایی را که ایشان به آنها اشاره نکرده و به خاطرم رسیده، همراه آن ساختم. به امید آنکه این کتاب، یادآوری برای خودم و مورد استفاده‌ی جویندگان علم و دانش قرار گیرد»<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص2</ref>‏.
    خط ۳۸: خط ۳۸:
    شارح به شیوه رایج با ذکر «قوله»، بخشی از عبارت کفایه را ذکر و به زبان عربی شرح کرده است.  
    شارح به شیوه رایج با ذکر «قوله»، بخشی از عبارت کفایه را ذکر و به زبان عربی شرح کرده است.  


    [[باقری بیدهندی، ناصر|ناصر باقری بیدهندی]] در فصل پنجم مقاله «کتاب‌شناسی دروس حوزه: كفاية الأصول»، تحت عنوان «نظریه تنی چند از اساتید محترم حوزه عـلمیه در مورد بهترین شروح و حواشی بر كفاية الأصول»، به اهمیت حاشیه مشکینی از دیدگاه اساتید حوزه اشاره کرده است:  
    [[باقری بیدهندی، ناصر|ناصر باقری بیدهندی]] در فصل پنجم مقاله «کتاب‌شناسی دروس حوزه: كفاية الأصول»، تحت عنوان «نظریه تنی چند از اساتید محترم حوزه علمیه در مورد بهترین شروح و حواشی بر كفاية الأصول»، به اهمیت حاشیه مشکینی از دیدگاه اساتید حوزه اشاره کرده است:  
    # [[مکارم شیرازی، ناصر|ناصر‌ مکارم‌ شیرازی]]: «حاشیه توضیحی، حاشیه مرحوم [[مشکینی اردبیلی، ابوالحسن|مشکینی]] است‌ که‌ هم‌ شـاگرد شاگرد [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|مرحوم آخوند]] بوده و هم در بیان و توضیح مقاصد کفایه و ریشه‌یابی مسائل خوب‌ است‌...».  
    # [[مکارم شیرازی، ناصر|ناصر‌ مکارم‌ شیرازی]]: «حاشیه توضیحی، حاشیه مرحوم [[مشکینی اردبیلی، ابوالحسن|مشکینی]] است‌ که‌ هم‌ شاگرد شاگرد [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|مرحوم آخوند]] بوده و هم در بیان و توضیح مقاصد کفایه و ریشه‌یابی مسائل خوب‌ است‌...».  
    # [[سـید محمّدباقر طباطبایی]] مشهور به سلطانی: «هریک از شروح و حـواشی کفایه یک ملاکی دارد؛ از نظر دقّت و مطالب‌ علمی‌، حاشیه حاج شیخ محمّدحسین اصفهانی و از نـظر سـادگی مطالب، حاشیه مرحوم مشکینی... است».  
    # [[سید محمّدباقر طباطبایی]] مشهور به سلطانی: «هریک از شروح و حواشی کفایه یک ملاکی دارد؛ از نظر دقّت و مطالب‌ علمی‌، حاشیه حاج شیخ محمّدحسین اصفهانی و از نظر سادگی مطالب، حاشیه مرحوم مشکینی... است».  
    # شیخ [[تبریزی، جواد|جواد‌ تبریزی]]: «بهترین حاشیه توضیحی و تحقیقی، حـاشیه‌ مـرحوم‌ مشکینی... است».
    # شیخ [[تبریزی، جواد|جواد‌ تبریزی]]: «بهترین حاشیه توضیحی و تحقیقی، حاشیه‌ مرحوم‌ مشکینی... است».
    # [[مؤمن قمی، محمد|محمّد مؤمن قمی]]: «در مراحل ابـتدایی‌ به‌ نـظر مـی‌رسد حـاشیه مشکینی حاشیه توضیحی‌ همراه با تـحقیق و خـوب است...».
    # [[مؤمن قمی، محمد|محمّد مؤمن قمی]]: «در مراحل ابتدایی‌ به‌ نظر می‌رسد حاشیه مشکینی حاشیه توضیحی‌ همراه با تحقیق و خوب است...».
    # [[طاهری خرم‌آبادی، سید حسن|سید حسن طاهری خرم‌آبادی]]: «... حـواشی مرحوم مشکینی و فیروزآبادی و مرحوم آقای حکیم ضمن اینکه توضیحی است، اظهار نظر هم‌ در‌ آنها یافت می‌شود»<ref>ر.ک: باقری بیدهندی، ناصر، شماره 32، ص214-213</ref>‏.  
    # [[طاهری خرم‌آبادی، سید حسن|سید حسن طاهری خرم‌آبادی]]: «... حواشی مرحوم مشکینی و فیروزآبادی و مرحوم آقای حکیم ضمن اینکه توضیحی است، اظهار نظر هم‌ در‌ آنها یافت می‌شود»<ref>ر.ک: باقری بیدهندی، ناصر، شماره 32، ص214-213</ref>‏.  


    ==پانویس==
    ==پانویس==

    نسخهٔ کنونی تا ‏۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۳

    كفاية الأصول
    کفاية الأصول
    پدیدآورانمشکینی اردبیلی، ابوالحسن(محشی)

    خوشنویس، طاهر(خطاط)

    آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین (نویسنده)
    ناشراسلاميه
    مکان نشرايران - تهران
    سال نشر1372ش.
    چاپچاپ هفتم
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‏1372 /آ3ک7 / 159/8 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    كفاية الأصول، چاپ سنگی از نسخه خطی كفاية الأصول آخوند خراسانی (متوفی 1329ق) با حواشی میرزا ابوالحسن بن عبدالحسین مشکینی (متوفی 1358ق) است. این تعلیقه در عین سادگی از بهترین حواشی توضیحی و تحقیقی کفایه است. نگارش این نسخه به خط طاهر خوش‌نویس در سال 1364ق به پایان رسیده و در چاپخانه اسلامیه تهران منتشر شده است.

    کتاب گران‌سنگ و دقیق کفایه‌، که‌ در سال‌های (1321ق) به بعد تألیف شده و برخی فهم آن را کما‌ هو‌ حقه‌ ملاک اجتهاد (به معنی مصطلح) دانسته‌اند، دارای یک مقدمه - که مشتمل بر 13 امر است ‌- ‌و هشت‌ مقصد‌ و خاتمه‌ای در مبحث اجتهاد و تقلید می‌باشد. این اثر قیّم بر اثر ایجاز‌ و جامعیت‌ و دشواری فهم و درک مطالب عمیق آن، از آغاز انتشار مورد توجه فقها و مدرّسان بزرگ و محور مبانی‌ علمی‌ و بحث‌های عالی اجتهادی در حوزه‌های علمی شیعه واقع گردید و به‌عنوان آخرین‌ کتاب‌ درسی اصول فقه، قبل از درس خارج‌ اصول‌، انتخاب‌ شد و به همین جهت دانشمندان و محقّقان و پژوهشگران‌ بسیاری‌ برای حل معضلات و غوامض و نیز توضیح مقاصد نویسنده، بر آن شرح نوشته یا‌ حاشیه‌ نگاشته‌اند[۱]‏.

    میرزا ابوالحسن بن عبدالحسین مشکینی از جمله کسانی است که بر کفایه حاشیه نوشت. جزء اول آن در مباحث الفاظ و در نجف در سال 1347ق در 196 صفحه و تمامی آن [نسخه حاضر] در حاشیه کفایه چاپ تهران‌ در‌ سال 1364ق به چاپ رسیده است[۲]‏.

    وی انگیزه‌اش از نگارش این حاشیه را این‌گونه توضیح می‌دهد: «با توجه به اینکه کتاب کفایه نوشته‌ شیخ ما، علاّمه‌ی محقق و مدقق، آیت‌الله ملاّ محمّدکاظم خراسانی، از محتوای ژرف و معانی عالی برخوردار است و حقایقی در آن پنهان است که کسی نمی‌تواند به همه‌ آن پی ببرد، مگر شخصیت‌هایی کم‌نظیر از میان مردم، لذا دوست داشتم تا تعلیقه‌ای بر آن کتاب ضمیمه نمایم که پرده‌های آن را کنار زند و به جستجوی اسرار آن پردازد و عهده‌دار حل و روشن ساختن حقایق آن شود و مطالب مجمل و غیر واضح آن را بیان کند و متشابهات آن را تأویل نماید. علاوه بر آن، استدلال‌ها و برهان‌هایی را که ایشان به آنها اشاره نکرده و به خاطرم رسیده، همراه آن ساختم. به امید آنکه این کتاب، یادآوری برای خودم و مورد استفاده‌ی جویندگان علم و دانش قرار گیرد»[۳]‏.

    شارح به شیوه رایج با ذکر «قوله»، بخشی از عبارت کفایه را ذکر و به زبان عربی شرح کرده است.

    ناصر باقری بیدهندی در فصل پنجم مقاله «کتاب‌شناسی دروس حوزه: كفاية الأصول»، تحت عنوان «نظریه تنی چند از اساتید محترم حوزه علمیه در مورد بهترین شروح و حواشی بر كفاية الأصول»، به اهمیت حاشیه مشکینی از دیدگاه اساتید حوزه اشاره کرده است:

    1. ناصر‌ مکارم‌ شیرازی: «حاشیه توضیحی، حاشیه مرحوم مشکینی است‌ که‌ هم‌ شاگرد شاگرد مرحوم آخوند بوده و هم در بیان و توضیح مقاصد کفایه و ریشه‌یابی مسائل خوب‌ است‌...».
    2. سید محمّدباقر طباطبایی مشهور به سلطانی: «هریک از شروح و حواشی کفایه یک ملاکی دارد؛ از نظر دقّت و مطالب‌ علمی‌، حاشیه حاج شیخ محمّدحسین اصفهانی و از نظر سادگی مطالب، حاشیه مرحوم مشکینی... است».
    3. شیخ جواد‌ تبریزی: «بهترین حاشیه توضیحی و تحقیقی، حاشیه‌ مرحوم‌ مشکینی... است».
    4. محمّد مؤمن قمی: «در مراحل ابتدایی‌ به‌ نظر می‌رسد حاشیه مشکینی حاشیه توضیحی‌ همراه با تحقیق و خوب است...».
    5. سید حسن طاهری خرم‌آبادی: «... حواشی مرحوم مشکینی و فیروزآبادی و مرحوم آقای حکیم ضمن اینکه توضیحی است، اظهار نظر هم‌ در‌ آنها یافت می‌شود»[۴]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: باقری بیدهندی، ناصر، شماره 30، ص‌40-39
    2. ر.ک: همان، ص41
    3. ر.ک: متن کتاب، ج1، ص2
    4. ر.ک: باقری بیدهندی، ناصر، شماره 32، ص214-213

    منابع مقاله

    1. متن کتاب.
    2. باقری بیدهندی، ناصر، کتاب‌شناسی کتب درسی حوزه (2): كفاية الأصول، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: نور علم، فروردین 1368، شماره 30، صفحه 38 تا 47.
    3. باقری بیدهندی، ناصر، کتاب‌شناسی کتب درسی حوزه (2): كفاية الأصول، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: نور علم، شهریور 1368، شماره 32، صفحه 196 تا 215.

    وابسته‌ها